Türkiye'de hem niceliksel hem de niteliksel olarak suç oranlarında büyük bir dönüşüm yaşanıyor. Bu konunun sosyalojik olarak da incelenmesi gerekiyor. Somut olarak Adalet Bakanlığı’nın verilerine baktığımız zaman 2011’de toplam 128 bin 253 kişi cezaevine girerken bu sayının 2020’ye gelindiğinde 266 bin 831’e ulaştığı görülüyor. Bu da 10 yıl içinde suç oranlarında %108’lik bir artışın olduğunu gösteriyor. Sevgili okurlar son beş yıl bu rakamlarda yok, belki 2025 yılı itibariyle olsa bu artış %150’ye dayanacak. Zira son dönemlerde yapılan operasyonlarla siyaset arenasından bile o kadar çok kişi cezaevine girdi ki? Sayısını unuttuk!

Türkiye’de suç oranı giderek artıyor? Peki neden? Avrupada bu rakam giderek düşerken neden bizde artıyor? Bunun pek çok sebebi var? Ama artık bu olay sosyolojik açıdan da değerlendirilip bir an önce bir çözüm bulunmalı. Neden mi? Size şimdi rakamlar vereceğim, maalesef dehşet verici!

En çok işlenen suçlar ‘kasten yaralama ve hırsızlık’

2020 verilerine göre, Türkiye'de en çok işlenen suçların kasten yaralama (40 bin 445 hükümlü) ve hırsızlık (39 bin 279 hükümlü) olarak öne çıkıyor. Sadece 15–17 yaş grubunda hırsızlık, yaralama ve uyuşturucu suçlarından dolayı yaklaşık 8 bin 500 gencin cezaevine girmiş durumda. Bu suçları, uyuşturucu madde ticareti, uyuşturucu madde kullanımı ve dolandırıcılık suçları takip ediyor. Bütün bu veriler, Türkiye’de son dönemde genel suç oranlarında belirli bir artışın olduğunu ortaya koyuyor.

Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji Bölümünden Dr. Berat Dağ, suç oranlarındaki artış, bu artışın nedenleri ve çözüm yolları ne olmalı nokstasında güzel tespitleri var. Türkiye’de cezaevine girenlerin suç türlerine göre dağılımının, toplumsal şiddet ve güvensizlik eğilimini yansıttığına işaret eden Dr. Berat Dağ, bu eğilimin ortaya çıkmasında kutuplaşma, kriz ve parçalanma süreçlerinin bir etkisi olduğu vurguluyor. Yani ekonomik, siyasî ve toplumsal beklentiler ile karşılaşılan yapısal sonuçların arasındaki çelişkiler, suç oranlarını arttıyor.

Peki çözüm ne olmalı? Uzmanlara göre; Türkiye’de suç oranlarının azalması için yetkin hukukî yaptırımlar ile ekonomik, siyasî ve toplumsal bütünlüğün eşzamanlı olarak sürdürülmesi son derece önemli. Çünkü artış ciddi boyutlara ulaşmış durumda. Son 6 ayda bile içeriye giren o kadar çok kişi var ki! Siyatsetçisi, öğrencisi hala içerde…Bu artışa karşı Türkiye’de acilen etkili hukuki tedbirler ile suçu önleyici sosyal politikaların birlikte hayata geçirilmesi gerekiyor.

Sevgili okurlar; Türkiye’de belirli aralıklarla suç sorununa yönelik siyasî ve hukukî tedbirler alınmasına rağmen bu olumsuz sonuç değişmiyor. Dolayısıyla toplumsal yaşamın her bir alanında güven, eşitlik ve özgürlük gibi değerler sürdürülebilir bir seviyeye getirilmediği sürece bu suç artışları da cezaevindeki sayıların artışı da maalesef devam edecek…

Son söz: “Adalet bir gün herkese lazım olacak”