Yastayız. Yüzyıllardır bu topraklar böylesine yıkıcı, böylesine şiddetli bir deprem yaşamamış. Kara kışta, kara Pazartesi sabaha karşı felaketi derin uykularında vurdu deprem insanlarımızı. Çok depremler yaşadık ama hiçbiri böylesi gibi değildi.

Kasım ayında ülke çapında bir deprem tatbikatı yapılmıştı. Sakarya depremini (1999) yaşayan ve yakınlarını depremde kaybeden bir dostum tatbikatı konuşurken şunları söylemişti: "Deprem anında hiçbir tedbir aklına gelmiyor. Korku, kaygı, endişeden gayri. Dünyanın sonu geldi sanıyorsun çaresiz. Panik içinde."Bu kez göçüğün altında kalan insanlarımız uykularında yakalandılar depreme. Korkmaya, endişelenmeye dahi fırsatları olmadı deprem anında.

Devlette görevli olduğum yıllarda, deprem tatbikatlarına katıldığım zamanlar da oldu. İlgili tüm kurumlardan kamu görevlileri katılırdı tatbikatlara. Deprem senaryoları yapılırdı. Deprem halinde ilgili kurumların ne yapacakları, ne tür önlemler alacakları ele alınırdı.  Kurumlararası koordinasyonun nasıl sağlanacağı değerlendirilirdi. Deprem uzmanları bilgi verirlerdi potansiyel deprem bölgelerimiz hakkında. Neler yapılması gerektiğine ilişkin önerilerde bulunurlardı. Tüm bu çalışmalar derlenir, toparlanır makama arz edilirdi. Gereğinin yapılması için. Makam bu çalışmaları ne ölçüde değerlendirir, gereğini yapar bilmezdik. Durumun bugün de pek farklı olduğunu sanmıyorum. Örneğin Kasım ayında gerçekleştirilen  ülke çapındaki deprem tatbikatına ilişkin de makama gereği için sunumda bulunulduğunu düşünüyorum.

Uzmanların Kahramanmaraş bölgesinin büyük bir depreme gebe olduğunu aylar öncesinde açıklamışlar. Prof. Dr. Naci Görür 11 Nisan 2022’de CNN Türk'te canlı yayında yöneticileri uyarmış. "Kahramanmaraş bölgesine dikkatli bakmak lazım. Burası depreme gebe bir yer. Şimdiden zarar azaltıcı önlemlere başvurulması lazım." demiş. Sosyal medyada Görür'ün bu uyarısı anımsatılıyor. Hocayı dinleseler, tedbirler alınmış olsa belki de en az kayıpla atlatılmış olacaktı demiş bir vatandaş. Bir başkası da "Lütfen bu saatten sonra bütün yoğunluk hocamıza verilmeli ve onun anlattığı deprem bölgelerini dikkate almalıyız" diye yazmış. Uyarıların dikkate alınmaması ve gerekli tedbirlerin alınmaması eleştiriliyor. Bu eleştiriler yersiz değil. Ancak felaket o denli büyük ve geniş bir alana yayılmış ki, ne yapsan yeterli olmayacak..

Devlet tüm ilgili kurumlarıyla felaket bölgelerinde arama kurtarma gayreti içinde. Belediyeler seferber olmuş durumda. Muhalefet partileri seferber olmuş durumda. Milletçe yastayız, seferber olmuş durumdayız. Uluslararası toplum seferber olmuş durumda.

Bu kadar geniş alana yayılmış bir yıkımda askeri birliklerin de devreye sokulması bekleniyor. Sınırlı sayıdaki kurtarma ekibi ve vatandaşların çabalarıyla kurtarma çabalarının yeterli olmayacağı ifade ediyor. Organizasyonun yetersizliğinden söz ediliyor.  Deprem bu kez geçmişte yaşanılan depremlerden çok farklı. Ancak yine de merak ediyorum gerçekleşen  deprem tatbikatında yapılan önerilerin  kaçı bu depremde uygulandı? Merak ediyorum makam kendisine sunulan önerilerle ilgili önceden ne tür tedbirler aldı?...