
Hakan Sonok
Türkiye'nin üç nükleer santrali olacak
2011'de Japonya Fukushima Daiichi Nükleer Santrali Tōhoku Depremi ve Tsunamisi sonrasında atmosfere ve Pasifik okyanusuna kanserojen radyoaktif maddeler yaymıştı...
Ukrayna'daki Rus yapımı Chernobyl Nükleer Santrali kazasının 1986 sonrasında kaç milyon kişiyi kanserden öldürdüğü tahmin bile edilemiyor...Chernobyl Edirne'ye 1090 km, İstanbul'a 1130 km ve Ankara'ya da 1250 km kadar uzaklıktaydı...
Ermenistan'daki Rus yapımı Metsamor nükleer santrali, 1960'lı yıllara dayanan tasarımıyla dünyanın en riskli nükleer santrallerinden biri olarak tanımlanıyor...
Ermenistan Metsamor Nükleer Enerji Santrali, Türkiye sınırına yaklaşık 16-17 kilometre uzakta...
Metsamor Ermenistan'ın başkenti Erivan'a ise 30 km uzaklıkta.
Avrupa Birliği başta olmak üzere uluslararası kuruluşlardan gelen "Metsamor'u derhal kapatın!" çağrılarına rağmen santral en az 2026'ya kadar faaliyette kalacak.
Ermenistan'ın enerjisinin üçte birini karşılayan santral, bu ülke için hayati öneme sahip.
Rus yapımı Metsamor'da biri 1976'da, diğeri 1980'de devreye alınan iki reaktör bulunuyor. Her iki reaktör de Ermenistan'da yaşanan 1988 Spitak depreminden sonra kapatılmış ancak 2 numaralı reaktör, yenileştirme çalışmaları sonrasında 1995'te yeniden açılmıştı.Eski teknoloji ürünü olan söz konusu reaktörün 2005'te dolan kullanım ömrü, Ağustos 2021'de yapılan yenileme çalışmaları sonucunda 2026'ya uzatılmıştı.Ermenistan hükümeti, Türkiye topraklarına 16 kilometre uzaklıkta bulunan Metsamor Nükleer Enerji Santrali'nin kullanım ömrünü 2036'ya kadar uzatmak ve santralin yakınlarında yeni bir enerji bloğu inşası için çalışma yürütüyor. Başbakan Nikol Paşinyan, 2023'te, nükleer enerji konusunda Rusya, ABD ve üçüncü ülkelerle görüşmeler yürütüldüğünü ve Metsamor Nükleer Enerji Santraline yeni bir nükleer reaktör inşası konusunun araştırılmasına yönelik kurumlar arası çalışma grubu oluşturulacağını açıklamıştı.Ermenistan, 15 Aralık 2023'te Rosatom'un yan kuruluşu Rosatom Service ile eski nükleer santralin ömrünü 2036'ya kadar uzatacak çalışmalar için 65 milyon dolarlık anlaşma imzalamıştı.2024'te Ermeni basınına yansıyan haberlerde, Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom'un, Ermenistan'la yapılan anlaşma gereği, santralin ömrünü uzatmak için 2. ünitedeki reaktörde çalışmalara başladığı duyurulmuştu...Sputnik Armenia'nın haberine göre, Ermenistan, yeni santral inşası konusunda ABD, Rusya, Güney Kore, Çin ve Fransa ile görüşmeler yürütüyordu...
En erken 2026'da elektirik sağlamaya başlayacak olan Mersin Akkuyu Nükleer Santrali aylarca ücretlerini alamayan işçilerin eylemleriyle konuşulmuştu...
Rosatom Genel Müdürü Aleksey Lihaçev (Alexey Likhachev) bir Rus televizyon kanalına yaptığı açıklamada Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşerek Sinop’ta ikinci bir nükleer santral inşası için Rosatom’a teklif sunduğunu açıkladı.
Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar verdiği bir röportajda Rosatom'un Sinop Nükleer Santrali'nin (Sinop NGS) inşasına yardımcı olmak için diğer ülkelerin şirketlerinden daha uygun olduğunu söylemişti.
Sinop NGS, Akkuyu NGS’nin ikizi olarak planlanıyor. Sinop İnceburun mevkiinde, yapılması planlanan santral 4 reaktörden oluşacak. Sinop Nükleer Güç Santrali Projesi'nin yatırım bedelinin 20 milyar dolar olması bekleniyor. Her bir reaktörün kullanım ömrü işletmeye alınmalarından itibaren 60 yıl olacak. Akkuyu tam kapasiteye ulaştığında yılda yaklaşık 35 milyar kWh elektrik üreterek Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yüzde 10'unu karşılayacak.
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar Sinop’ta yapılacak ikinci nükleer santral için Rusya’nın, Trakya’da planlanan nükleer santral için de Çin’in avantaj sahibi olduğunu belirtti.Bayraktar, Rusya’nın Akkuyu’dan sonra Sinop’u yapma konusunda istekli olduğunu belirtti.
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar:
"Biz Gazprom ile yaklaşık 40 yıla yakındır çalışıyoruz. Elbette ki çok daha özel bir ilişkimiz var...BOTAŞ’ın Rusya’ya borcu olduğu yönündeki tartışmalara da değinen Bayraktar, “Bizim kimseye borcumuz yok" dedi...
Alparslan Bayraktar, Trakya’daki üçüncü nükleer projesi için de “Çin’le zaten çok geçmişten gelen bir görüşme sürecimiz var. Çin Devlet Başkanıyla Astana’da görüşmemizde gündem maddelerinden bir tanesi buydu. Onların da Trakya’da bugüne kadar sürdürdüğümüz bir müzakere süreci var” dedi.
4 reaktörlük Akkuyu’nun yanı sıra Sinop ve İğneada’a 8’er reaktör kurulabilecek bir kapasite olduğunu belirten Bayraktar, “20 reaktörlük, yani 20-25 bin megavatlık bir kurulu güce böylece ulaşabiliriz. Bu takvim 2040’lı yılları bulabilir” diye ekledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:
"Tabii bütün arzumuz onu bir an önce devreye almak, bitirebilmek. Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili görüşmelerimiz var. Bu konuda ciddi adımlar atabileceğimize inanıyoruz. Bu konuyla ilgili Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız muhatabıyla görüşmelerini sürdürüyor. Bu görüşmelerle birlikte de tabii bu arada özellikle BOTAŞ ve Gazprom arasındaki ilişkiler samimi bir havada devam ediyor. Sizin de ifade ettiğiniz gibi yani, 55 milyar dolarlık bu hacim bizim için çok çok önemli değil. Bizim hedefimiz 100 milyar doları yakalamaktı. Bu 100 milyar dolara ulaşabileceğimize inanıyorum. Bu konuda böyle bir potansiyele de sahibiz."
"Destinasyon olarak iyiyiz, güçlüyüz"
Turizm noktasında yaklaşık 7 milyon Rus turistin Türkiye'ye gelmesinin çok önemli olduğuna dikkati çeken Erdoğan, şunları söyledi:
"Rus turistlerin Türkiye'de ağırlanması önem arz ediyor. Bu konudaki samimiyetimiz aynı kararlılıkla devam ediyor. Bunu aynı şekilde devam ettireceğiz. Yeter ki Rus turistler Türkiye'den memnun kalsınlar. Destinasyon olarak iyiyiz, güçlüyüz, bunu aynı şekilde de devam ettireceğiz."
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.