Günlerdir ÇEDES tartışılıyor. Nedir bu ÇEDES? 2021 yılında ortaokullarda uygulamaya başlanan ve bu yıl ilkokul ve liseler dahil tüm okulları kapsayan şekilde düzenlenen "Çevreme Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum" adlı ÇEDES Projesi kapsamında okullarda "manevi danışmanlar" yer alacak olması son günlerin en çok tartışılan gündem maddesi oldu.

Millî Eğitim Bakanlığı'nın, Diyanet İşleri Başkanlığı  ve Gençlik ve Spor Bakanlığı ile ortak yürüttüğü proje ile okullarda öğrencilere hem yaz aylarında hem de eğitim yılı boyunca spor, izcilik, matematik gibi derslerle birlikte imam ve vaizler tarafından "değerler eğitimi" de verilecek.

Proje kapsamında eğitimlere katılmak için velilerin onay vermesi ise şartı protokolde yer alırken; projenin amacı; "Öğrencilerin 'millî, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerimizi benimseyen, koruyan ve geliştiren fertler olmaları, ayrıca çağın ve geleceğin becerileriyle donanmış, bu donanımı insanlık hayrına sarf edebilen, bilime sevdalı, kültüre meraklı ve duyarlı; millî, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlerimizi kendi yaşantılarında inşa etmiş bireyler olarak yetiştirilmelerine katkı" şeklinde tanımlanıyor

Protokole göre öğrenciler, okullarda ve Gençlik ve Spor Bakanlığı'na bağlı gençlik merkezleri ile Diyanet İşleri Başkanlığı'na ait gençlik merkezlerinde; "kitap okuma etkinlikleri", "dini eğitim", "Kur'an-ı Kerim öğretimi", "okul ve sınıf etkinlikleri", "çevrenin korunması ve doğa etkinlikleri", "yardımlaşma etkinlikleri", "kamp", "izcilik faaliyetleri" "spor etkinlikleri", "bilim etkinlikleri" gibi başlıklarda eğitim alacaklar. Tüm bu etkinlikler Diyanet İşleri Başkanlığı ile ortak yapılabilecek ve öğrencilere "değerler eğitimi" de verilebilecek.

Okullarda, "değerler eğitimi" verilmek için "değerler kulübü" de kurulabilecek. İlçe milli eğitim müdürlüklerinin onayı ile belirlenen okul dışı yerlerde de etkinlikler yapılabilecek. İki yıldır uygulanan projede gençlik merkezleri kadar, cami ve Kur'an Kursları da kullanıldı.

Projenin kaç okulda, camide veya gençlik merkezinde uygulandığı, hangi etkinliklerin yapıldığı ve bu etkinliklerdeki denetimlerin yapılıp yapılmadığına dair sendikalarda bir veri yok. Millî Eğitim Bakanlığı'nca da hangi çalışmaların yapıldığına dair net veri paylaşılmıyor.

Protokolün iptali için dava açan Eğitim Sen ve Eğitim-İş sendikaları, pedagojik formasyonu bulunmayan Diyanet görevlilerinin çocuklara eğitim vermesini eleştiriyor.

DW Türkçe’nin haberine göre sendikaların görüşü şu: "Evet gönüllülük esasına göre olacağı söyleniyor. Ancak bu eğitimi başkasına devretmektir. Eğitimin bakanlıkça yapılmasını istiyoruz. Bu protokoller sayesinde eğitimde dinsel istismar başladı. Veliler; 'göndersem bir dert, göndermesem bir dert' diyor. Kur'an dersleri, Peygamber'in Hayatı seçmeli olarak getirildi, bugün tüm okullarda 'zorunlu seçmeli' hale getirildiğini de biliyoruz. Ancak kanunlara göre eğitim öğretim faaliyetlerini yapacak olan Milli Eğitim'dir. Ancak burada Diyanet'e devrediliyor. Yapmak istediklerini spor faaliyetlerini de katarak yapıyor. Proje, cumhurbaşkanının dindar ve kindar nesil yetiştirme projesinin bir ayağıdır."

Eğitim Bir-Sen ise DW Türkçe'ye şöyle görüş belirtmiş "Burada 'hiçbir kriter olmadan öğrenciler camilere götürülüyor, imamlar eğitim veriyor, bu da laik-bilimsel eğitime aykırı, eğitimci olmayanlar eğitim veriyor' denilmesi doğru değil. Burası Müslüman bir ülke ve devlet de içindeki problemlere göre bu projeleri geliştiriyor."

Bizim zamanımızda da yazın okullar tatil olunca mahalle camisine gider namaz surelerini ezberlemeye çalışırdık. Hızlı giden Kur’an dersine devam edebilirdi.

Benim 2 evladım var, okulda aldıkları “Din Kültür Dersi, namaz kılacak kadar sure öğrenmelerine yetmediydi. Bilemedim yani. Okuduğumuz kitaplar, bir dönem dinsizliği teşvik eden siyasi modellerin de tutmadığını, insanların devlet baskısına rağmen gizli gizli inançları gereği ibadetini yaptığını yazıyor.