“Boşver!” diyemiyorum


 

GAZETELERİ, kitapları okurken ya da radyoları, tv’leri dinlerken gözüme, kulağıma çarpan yanlış kullanılmış (ya da benim öyle sandığım) anlatımlara:”Boş ver!” diyemiyorum, kendimce “Ben olsaydım nasıl yazar ya da söylerdim?” düşüncesiyle düzeltmeye kalkıyorum… Affola!.. Emekli öğretmenim çünkü. Bakar mısınız aşağıdaki anlatımlara? *”Karşılıklı hayat yaşantıları içinde biz insanlar her zaman başka bir yaşama ve hayata imrenmiş oluyoruz ya, o neden?” demiş bir sayın yazar gazetedeki köşesinde. ‘Hayat’ sözcüğünü de ‘yaşam’ sözcüğünü de yan yana kullanabilmiş. Anlamdaş sözcükler olduğunu pek düşünmeden. Üstelik anlatımı sürdürürken ‘yaşama’ ve ‘hayata’ diye de yazabilmiş. ‘Anlatımda duruluk’ diye bir ilke var, unutmuş onu. Aynı anlamdaki sözcükleri bir arada kullanmak sadece söz kalabalığı oluşturur oysa… *”Allah’ın takdiri ilahisi işte!” diyor bir konuşmacı da… Ya “Allah’ın takdiri” ya da “Takdiri ilahi” demesi yeterdi bence. Takdiri ilahi demek Allah’ın takdiri anlamındadır zaten… *”Antalya’nın da aralarında bulunduğu 30 ilde büyük ‘fetö’ operasyonunun patladığı gün Uluslararası Akdeniz Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İsmail Yüksek’in basın toplantısı yaparak: “Üniversiteyi ‘fetö’ kurdu” itirafında bulunması dikkat çekici… Yani Uluslararası Antalya Üniversitesi’nin ‘fetö’ ile ilişkisi resmen belirlenmiştir.” diyen muhabir okuyanın kafasını karıştırmaz mı? Söz konusu üniversitenin adı ‘Akdeniz’ mi, ‘Antalya’ mı? Yukarıdaki iki anlatım da aynı habercinin.. *”RTE’nin yansızlığa aykırı Mersin konuşmasından sonra 7 Şubat’ta Odalar Birliği’nde yaptığı konuşma da ‘Cumhurbaşkanlığı Andı’na aykırı idi.” Bu yazının, bence, kusuru kısaltmalardan sonra gelen eklerin harflerin okunuşuna uyumlu olmaması… Kısaltması yapılan sözcüklerin değil, kısaltma niyetine kullanılan harflerin okunuşuna uyumlu olması gerekiyor eklerin. Yani Türkçe Dil Kurallarımıza aykırı bir kullanım söz konusu... Kullanım: “RTE’NİN biçiminde başlamalıydı… *Benzer bir örnek şu: “Bu arada Adalet Bakanı’nın CHP’ni terör örgütü birlikteliğiyle suçlaması partizanlığın ne kadar zararlı olduğunu göstermiştir.” Yukarıda açıkladığımız gibi, burada da kullanım: “CHP’Yİ biçiminde başlamalıydı. *Ya şu habere ne buyrulur? “CHP olası bir erken seçim ihtimaline karşı Olağanüstü Kurultay kararı aldı.”’Olası’ sözcüğüyle ‘ihtimal’ sözcüğü aynı anlamda olduğuna göre aynı anlatım içinde kullanılması yanlış… “…olası bir erken seçime karşı…” ya da “…bir erken seçim ihtimaline karşı… denseydi sorun yoktu. “Bâb-ı Âli kapısından mürur edip geçerken tek bir atlı süvariye tesadüfen rasgeldim.” diye bir anlatımı örnek olarak sunarlardı eskiden edebiyat öğretmenlerimiz. Bab-ı Âli’yle kapı’nın, mürur etmek’le geçme’nin, tek’le bir’in, atlı’yla süvari’nin anlamdaş sözcükler olduğu için bir arada kullanılmasının yanlışlığını vurgularlardı… Yukarıdaki satırlarla anımsadım yeniden.” “Bâb-ı Âliden geçerken bir süvariye rastladım.” “dense yeterdi.” derlerdi öğretmenlerimiz. BİLİYORUM kimileri dikkatsizlikten, kimileri baskı öncesi denetim eksikliğinden, kimileri de Türkçemize gereken özenin verilemeyişinden kaynaklanıyor bu hatalar ama beni de hoş görün. Boş ver diyemiyorum, kendime söz geçiremiyorum…

 

 

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Tayyar ÜNAL Arşivi

ANILARIMIZDA KALAN SÖZCÜKLER (1)

07 Ağustos 2020 Cuma 09:05

Akça dumanım

29 Temmuz 2020 Çarşamba 19:49

BASIN YAYINDAKİ DİL KAZALARI

05 Temmuz 2020 Pazar 20:09

BABALARIN MUTLULUĞU

11 Haziran 2020 Perşembe 15:56

NAZIM HİKMET RAN VE BİZİM GARİBAN

29 Mayıs 2020 Cuma 16:33

BOZKIR’DAYDIM

20 Mayıs 2020 Çarşamba 11:54

19 SAYISI VE ATATÜRK (*)

15 Mayıs 2020 Cuma 17:29

ANALAR GÜNÜ’NDE ANAMA MEKTUP

10 Mayıs 2020 Pazar 11:19

HUZUR ÜSTÜNE

01 Mayıs 2020 Cuma 18:56

ULUSAL EGEMENLİK YA DA KÖY ENSTİTÜLERİ

13 Nisan 2020 Pazartesi 16:29