Yapı denetim firmaları bulunan İnşaat Mühendisi Adnan
Yıldız ve Makine Mühendisi Hüseyin Can Başer, yapı denetimi firmalarını,
müteahhitlerin egemenliğinden kurtaran devrim niteliğindeki 4708 Sayılı Yapı
Denetim Kanunu’nun çıkarılmasını sağladı. Akdeniz GERÇEK’i ziyaret konu
hakkında açıklamalarda bulunan Hüseyin Can Başer, kanunlaşma sürecinin çok
zorlu yollardan geçtiğini, bazı güç odaklarının önlerini kesmek istediğini
ancak başaramadığını belirtti.
İMTİYAZ ORTADAN
KALKIYOR
Başer, yeni çıkan kanun ile bundan sonra yapı denetimde
elektronik ortamda görevlendirmenin Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından
yapılacağını hatırlatarak, “Böylece müteahhitlerin her türlü açıklarının, kayıt
dışı evrak düzenlemelerinin önüne geçilecek. Belediyelerde imtiyazlı yapı
denetim firmaları olmayacak. Yapılar bundan sonra daha güvenli olarak
denetlenebilecek. Hiç bir şekilde indirimler yapılmayacak” dedi.
3 YILLIK SÜREÇ
NASIL GELİŞTİ
Hüseyin Can Başer, Adnan Yıldız ile Mayıs 2015’te yapı
denetimdeki başı bozukluğu, imtiyazlı bazı firmaların yüzde 50 fiyat kırarak
müteahhitlerin esir olmasının önüne geçmek için çalışmaya başladıklarını
vurguladı. Bayer açıklamasını şöyle sürdürdü: “Yapı Denetim Birliği’nin
ilgisizliğine rağmen büyük bir azimle yola çıktık. Önce basın açıklamaları ile
kamuoyu oluşturmaya çalıştık. 14 Temmuz 2016’da Anayasa Komisyonu Başkan Vekili
Reşat Petek’e raporlar dosya halinde verildi. Benimle birlikte Adnan Yıldız,
Mustafa Aynur ve Recep Keskin yapı denetimde görevlendirmelerin elektronik
ortamda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılmasını önerdik. Aynı
raporu 30 Ekim 2016’da Antalya AKP milletvekili Mustafa Köse’ye ilettik. Köse,
48 saat sonra raporu Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’ye sundu. Ocak
ayında Bakanlık yapı denetim kanunu için Çalıştay düzenledi. 8-9 Kasım 2017’de
tasarı Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde Şehircilik Şurasında resmiyet kazandı. 20
Kasım 2017’de Bakanı Özhaseki ile bakanlıkta görüştük ve 3 yıllık mücadelesinin
sonunda 10 Mayıs 2018 tarihinde meclisten geçen tasarı kanunlaştı.”
ARTIK YETKİ
BAKANLIKTA
Yeni kanunun 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe
gireceğini ifade eden Başer, “Bundan sonra elektronik ortamda yapı denetim
görevlendirmesi Çevre Ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapılacak. Her ildeki
yapı denetim firmalarına, müteahhitlere bağlı kalmaksızın iş dağılımı
yapılacak. Böylece bağımsız bir yapı denetim sistemi oluşacak. Bu sayede kaynak
israfının da önüne geçilecek. Binalar artık müteahhitlerin isteklerine bağımlı
olmadan, proje ve standartlara uygun şekilde denetlenmiş olacak. Ayrıca mimar
ve mühendislerinde çalışma ortamları özgürleşecek ve itibarları artacak. Ancak kanunlaşma
süreci çok zorlu yollardan geçti. Bazı güç odakları kanunun çıkmaması ve önünü
kesmemesi için yoğun baskı yaptı. Ancak başarılı olamadılar” diye konuştu.
HAKSIZ REKABET
BİTECEK
Hüseyin Can Başer,
imar düzenlemesinin yapıldığını ve kanunlaştığını da hatırlatarak, şöyle
konuştu: “Kentsel dönüşüm ile ilgili düzenlemenin de yakın bir zamanda KHK ile
çıkması bekleniyor. Sonuç olarak 80 milyonun can ve mal güvenliğinin
sağlanacağı yapı denetim sektörünün bundan sonraki önemi ve değeri daha artmış
olacak. Bugüne kadar açıklarını kayıt dışı evraklarla (naylon fatura) kapatmaya
çalışanların bundan sonraki mağduriyetleri de önlenmiş olacak. İnşaatların
belediyelerden ruhsat alması işleri bağımsız yapı denetim firmaları tarafından
yapılacak. Böylece bazı firmalara da haksız rekabet ile iltimas yapılmasının da
önüne geçilmiş olacak.” Kubilay
ELDEMİRCİ
