Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Genel Başkanı Mehmet
Balık, gıda fiyatlarında eylül ayındaki yüzde 12,56 oranındaki yüksek artıştan
sonra ekim ayında da yüzde 1’e yakın artış kaydedildiğiniz ve gıdada yıllık
enflasyonun yüzde 19,31’e kadar yükseldiğini söyledi. Birleşik Kamu-İş
Konfederasyonu Kamu-Ar’ın, Ankara’daki pazar ve marketlerden düzenli olarak
derlediği fiyatları esas alarak yaptığı “halkın enflasyonu” araştırmasının ekim
ayı sonuçlarının dar ve sabit gelirliler üzerindeki gıda enflasyonu baskısının krizle
birlikte daha dayanılmaz bir noktaya çıktığını vurgulayan Balık, “Kriz
vatandaşların gıda karşısındaki satın alma gücünü son bir yılda yarıya yakın
azalttığını gösteriyor. Tüketim
harcamaları araştırmaları, en yoksul yüzde 10’luk kesimin harcadığı her 100
liranın 31 lirasını gıda için yaptığını, en zengin yüzde 10’luk kesimin 100
liralık harcaması içerisinde gıdanın aldığı payın ise 13 lirada kaldığını
gösteriyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar
yoksulların bütçesini zenginlere göre çok daha derinden etkiliyor” dedi.
ÜCRETLİ ZOR
DURUMDA
Birleşik Kamu-İş’in araştırmasına göre Türkiye’deki
ailelerin gıda için ayırdıkları bütçenin her 100 liranın 17,9 lirasını pirinç,
ekmek, bulgur, buğday unu, makarna ve şehriye gibi ürünlere harcadığın
hatırlatarak, “Diğer ülkelere göre miktar olarak çok az tüketilmesine rağmen,
dünyanın belki de en yüksek fiyatlarının geçerli olması nedeniyle et ve balık
için yapılan harcamalar ise gıda harcamalarının yüzde 22,4’ünü oluşturuyor.
Süt, peynir, tereyağı ve diğer süt ürünleri ile yumurtanın gıda harcamaları
içerisindeki payı ise yüzde 13,4’ü buluyor. Türkiye’de gıda için harcanan her
100 liranın 5,5 lirası tereyağı dışındaki yağlara,10,8 lirası meyveye, 15,1
lirası sebzeye, 6,1 lirası şeker, reçel, bal gibi gıda ürünlerine, 3,1 lirası
çay ve kahveye, 3,6 lirası alkolsüz içeceklere, 2,2 lirası ise diğer gıda
maddelerine ayrılıyor. Türkiye’de başta hayvancılık olmak üzere tarım
sektörünün üretimindeki artışın, talep artışının gerisinde kalması, üreticiyle
tüketici arasındaki zincirde yer alan aracıların yüksek kar oranları ve diğer
nedenlerle gıda fiyatlarında yaşanan yükselişten en büyük zararı, gelirinin
büyük bölümünü gıdaya ayırmak zorunda olan yoksul kesimler görüyor” diye konuştu.
GIDA HARCAMALARI
ARTTI
Ekim sonu itibariyle son bir yıllık dönemde gıda
harcamalarında ortalama yüzde 49,31 oranında artış gözlendiğini açıklayan
Balık, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu dönemde ekmek, un, bulgur, makarna ve
benzerlerinin fiyatlarında yüzde 29,1, et-balık fiyatlarında 21,81, süt ve süt
ürünleri ile yumurta fiyatları yüzde 41,02 oranında artış kaydedildi. Son bir yılda katı ve sıvı yağ fiyatları
yüzde 19,48 oranında arttı. Meyve fiyatları yüzde 36,47 oranında, sebze
fiyatları ise yüzde 207,55 oranında artış gösterdi. Bakliyat fiyatları yüzde 6,74, gıda fiyatları
ise yüzde 49,31 oranında arttı.” Kubilay
ELDEMİRCİ