Gastrit, mide iç yüzeyinde yer alan ve gastrik mukoza olarak bilinen zarın iltihaplanması durumudur. Mide, yenilen yiyeceklerin sindirilmesi ve tamponlanması görevini üstlenir. Mide suyu, yiyecekleri parçalamak için asidik özellikler taşır ve sindirim enzimleri salgılar.

Çeşitli faktörler, mide iç yüzeyini koruyan mukus tabakasına zarar verebilir veya aşırı mide asidi üretimine neden olabilir. Bu durum gastrite yol açar. Gastrit, genellikle karın ağrısı, mide bulantısı ve midede ekşime gibi belirtilerle kendini gösterir. Uygun beslenme ve ilaç tedavisi ile kolayca kontrol altına alınabilir.

Aşırı Tuz Kullanımına Dikkat! Önce Yemeğin Tadına Bakın Aşırı Tuz Kullanımına Dikkat! Önce Yemeğin Tadına Bakın

Gastrit Türleri ve Belirtileri

Gastrit iki temel formda görülür: akut ve kronik. Akut gastrit aniden ortaya çıkar ve şiddetli karın ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtilerle seyreder. Kronik gastrit ise uzun süre devam eder ve genellikle belirti vermeyebilir ya da hafif rahatsızlık hissi yaratır.

Akut Gastrit Belirtileri

  • Karın ağrısı
  • Sırt ağrısı
  • Bulantı ve kusma
  • İştahsızlık
  • Sürekli geğirme
  • Karında doluluk ve şişkinlik
  • Kanlı veya kahverengi kusma
  • Dışkıda kan veya siyah dışkı
  • Mide ekşimesi

Kronik Gastrit Belirtileri

  • Şişkinlik
  • Yemek sonrası dolgunluk hissi
  • Geğirme

Tedavi edilmediğinde, kronik gastrit mide ülseri, onikiparmak bağırsağı ülseri veya mide kanseri gibi ciddi hastalıklara yol açabilir.

Gastrit Neden Olur?

Gastritin en yaygın nedeni Helicobacter pylori bakterisinin neden olduğu enfeksiyonlardır. Diğer nedenler arasında:

  • Sigara kullanımı
  • Aşırı alkol tüketimi
  • Uzun süreli aspirin ve ibuprofen kullanımı
  • Ciddi hastalıklar, büyük ameliyatlar, ciddi yaralanmalar
  • Zihinsel stres
  • Bakteriyel, viral veya mantar enfeksiyonları
  • Gıda alerjileri
  • Radyasyon terapisi
  • İleri yaş
  • Besin zehirlenmeleri
  • Otoimmün hastalıklar

Gastrit Teşhisi Nasıl Konur?

Teşhis için hastadan ayrıntılı bir öykü alınır ve fizik muayene yapılır. Üst karın bölgesi ultrasonografi ile incelenir ve gerekirse endoskopi yapılır. Kan testleri ve dışkı incelemesi de teşhis sürecinde kullanılır.

Gastrit Tedavisi

Gastrit tedavisinde ilk adım, mide zarını tahriş eden faktörlerden uzak durmaktır. Kahve, alkol ve sigaradan kaçınılmalıdır. Şiddetli belirtiler varsa, bir veya iki gün yemek yememek faydalı olabilir. Hafif belirtilerde kolay sindirilebilir yiyecekler tercih edilmelidir. Stresin tetiklediği durumlarda meditasyon ve kas gevşetme teknikleri yardımcı olabilir.

İlaç Tedavisi

  • Antiasitler
  • Proton pompa inhibitörleri
  • H2 reseptör blokerleri
  • Antibiyotikler (Helicobacter pylori enfeksiyonu için)
  • B12 vitamini enjeksiyonları (otoimmün gastrit için)

Gastrit Diyeti

Gastrit diyetinde, Helicobacter pylori bakterisini yok eden yiyecekler tüketilmelidir. Önerilen besinler:

  • Probiyotikler: Ev yapımı yoğurt, lahana turşusu, tarhana
  • Antibakteriyel gıdalar: Brokoli, sarımsak
  • Diğer yararlı besinler: Zencefil, elma sirkesi, zerdeçal, kekik, kızılcık suyu, ananas, yeşil çay, havuç, pancar suyu

Gastrite İyi Gelen Yiyecekler

  • Taze meyve ve sebzeler
  • Yüksek lifli gıdalar: Elma, yulaf ezmesi, brokoli, havuç, fasulye
  • Tam tahıllar
  • Hindistan cevizi yağı
  • Az yağlı yiyecekler: Balık, tavuk, hindi göğsü
  • Probiyotikler: Tarhana, ev yapımı yoğurt, lahana turşusu

Gastriti Tetikleyen Yiyecekler

  • Çikolata
  • Kahve
  • Alkol
  • Asitli yiyecekler: Domates
  • İşlenmiş gıdalar
  • Yüksek yağ ve şeker içeren gıdalar
  • Kızartmalar
  • Yapay tatlandırıcı içeren gıdalar
  • Aşırı baharatlı yiyecekler
  • Dondurulmuş gıdalar
Kaynak: Haber Merkezi