Antalya’da 36 yıldır bitirilemeyen ve artan trafik sorununa bir türlü çözüm bulamayan ulaşım alanındaki son plan, 2040 Antalya Ulaşım Ana Planı (ANT-UAP) adı altında duyuruldu. 19 ilçeyi içine alan ve 200 milyon TL’ye mal olan planla ilgili odalardan, paydaşlar arası iş birliği içinde ortak akılla oluşturulması ve ulaşım sorununa çare olması belirtildi.
Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, dün ASAT’ta düzenlenen UKOME Genel Kurul Toplantısı’nda, yıllardır bir türlü bitirilemeyen ulaşım ana planı hakkında bilgiler verdi.
Başkan Böcek, “2040 yılına kadar sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Master Planını tamamlıyoruz. Bu yıl ihalesini yaptık. Yılsonuna kadar tamamlayacağız. 200 milyon TL’ye mal olacak bu proje 19 ilçemizi öngörüyor, ilk sunumu aldım çok güzel. İnşallah valimize de bu sunumu yapacağız.” dedi.
“Planın Amacı”
2040 yılı hedefiyle duyurulan Antalya Ulaşım Ana Planı (ANT-UAP) çalışmasıyla; kent içi ulaşımın, bugün ve hedef yılı içinde, kentin üst ve alt ölçekli plan kararları dikkate alınarak eşgüdüm içerisinde analiz edilmesini, düzenlenmesini, toplu taşıma sistemlerine ve çevre dostu ulaşım biçimlerine öncelik verilerek ulaşım ve trafik sorunlarına çözüm getirilmesi amaçlanıyor.
Antalya Ulaşım Ana Planını, Makine Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Başkanı İbrahim Atmaca ve İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Antalya Şube Başkanı Mehmet Soner Akdoğan değerlendirdi.
“Havalimanı Çevresindeki Yol ve Trafik”
Antalya Büyükşehir Belediyesi tarafından yıl sonuna kadar tamamlanması planlanan 2040 Ulaşım Master Planının daha kapsamlı ve sürdürülebilir çözümler sunmasını beklediklerini belirten Atmaca, ancak havaalanı çevresi gibi öncelikli bölgeler için ivedi tedbirler gerektiğini, Antalya Havalimanı’na ulaşımı sağlayan yolların yetersiz kaldığını, alternatif güzergahların olmamasının özellikle yoğun sezonda ulaşımı büyük ölçüde zorlaştırdığını, bu durumun artan hava trafiği ile artık ciddi bir sorun halini aldığını ifade etti.
“Havalimanı Bölgesine Dikkat”
Atmaca, başta Belek bölgesine kadar uzanan turizm yolu olmak üzere, havaalanı çevresindeki tüm planlı yolların; artan yolcu kapasitesi, havaalanı sirkülasyonu ile Altıntaş bölgesindeki yapılaşma ve nüfus yoğunluğu da göz önünde bulundurularak ivedilikle tamamlanması gerektiğinin altını çizdi.
“Ana Taşıyıcı Tramvay Olmalı”
Mevcut raylı sistemin daha etkin kullanılmasının ancak tramvay hattının ana omurga haline getirilmesi ile mümkün olacağını belirten Atmaca,” Raylı sistem tramvay hattı ana omurga olmalı, otobüs hatları burayı besleyen yardımcı hat durumuna gelmeli. Raylı sistemin bulunduğu aynı hat üzerinde otobüs hattı bulunmamalı. Hatta raylı sistem trafikte öncelikli hat haline getirilerek, hızlı akışı sağlanmalı ve bu şekilde kullanımı özendirilmelidir. Bu kapsamda da raylı sistem ana duraklarına araç otoparklarının planlanması ve devreye sokulması gerekir” ifadelerine yer verdi.
“Sorunların Çözümü İçin Tüm Paydaşlar İş Birliği Yapsın”
MMO Antalya Şubesi Kent ve Çevre Gündemi Komisyonu tarafından 25 Temmuz 2024 tarihinde hazırladıkları kapsamlı trafik raporuna değinen Atmaca,” Kamuoyu ile paylaşılan bu çalışmada sorunların somut olarak ortaya konduğunu ve kalıcı çözümler için tüm paydaşların iş birliği yapması gerekir. Ulaşım esnafı, UKOME, belediye yetkilileri, trafik şubesi, demokratik kitle örgütleri, kent temsilcileri ve akademisyenlerin birlikte çalışması zorunludur.” dedi.
“Alt Yapı ve Ulaşımda İlk 20’ye Bile Giremiyor”
Antalya’nın 2 milyonu aşkın yerleşik nüfusu ve yıllık 17 milyonu aşan turist sayısı ile hem bir metropol kent hem de dünyanın en önemli turizm destinasyonlarından biri konumunda olduğunu dile getiren Atmaca, yapılan son araştırmalara göre ziyaretçi sayısı bakımında n İstanbul, Londra ve Dubai’nin ardından dünya dördüncüsü olan Antalya’nın, maalesef turizm altyapısı, sürdürülebilirlik ve şehir ulaşımı gibi kriterlerde dünyanın en iyi 20 destinasyonu arasına giremediğini işaret etti.
“Ulaşım Konusu Siyaset Üstü Olmalı”
Atmaca, Antalya’nın sürekli büyüyen yapısının, mevcut ihtiyaçların yeterince hızlı karşılanamamasına neden olduğunu ifade ederek, “Günü kurtaran geçici çözümler yerine, uzun vadeli planların uygulanması gerekiyor. Ulaşım gibi günlük yaşamı doğrudan etkileyen konular siyaset dışı tutulmalı, bilimsel ve bütüncül yaklaşımlarla ele alınmalıdır. Havaalanı çevresi gibi öncelikli bölgeler için ivedi tedbirler gerekmekle birlikte, 2040 yılına kadar uzanan yeni planın, daha kapsamlı ve sürdürülebilir çözümler sunmasını umut ediyoruz” dedi.
“36 Yıl Önce Başladı”
İMO Antalya Şube Başkanı Akdoğan ise ulaşım planının tarihsel süreci hakkında bilgiler vererek, yeni planın artık kentin ulaşım sorununa kesin çözüm bulmasını temenni etti.
Antalya’nın ilk ulaşım sorunu ile ilgili çalışmanın 1989 yılında dönemin belediye başkanı Hasan Subaşı tarafından yaptırıldığını hatırlatan Akdoğan, “Daha sonra 1995 yılında Prof. Dr. Cüneyt Elker ve ekibine yaptırılan ulaşım planlama çalışması sonucu üç ciltlik bir rapor hazırlanmıştır. 1998 yılında Bechtel İnternational İnc. firmasınca yapılan Antalya hafif raylı sistem projesi de uygulanamamıştır. Ayrıca, Boğaziçi Üniversitesi Yapı Teknolojisi Uygulama Araştırma Merkezinden Prof. Dr. Semih Tezcan ve ekibine Antalya Ulaşım Güncellemesi adında bir çalışma da yaptırılmıştır. 2000 yılında dönemin belediye başkanı Bekir Kumbul tarafından, Antalya ve yakın çevresi ulaşım etüdü ve ulaşım nazım planı çalışması başlatılmış ancak tamamlanamamıştır. Daha sonra dönemin belediye başkanı Menderes Türel tarafından MNL Ltd. Şti.’ne ulaşım master planı çalışması verilmiş; 17 Şubat 2005’ de başlayan çalışma 17 Haziran 2005’ de tamamlanarak büyükşehir meclisinden onay almıştır. Ancak diğer çalışmalar gibi bu çalışmadan da bir sonuç alınamamıştır. 2009 yılında belediye başkanı Mustafa Akaydın tarafından Ulaşım-Art Ltd. Şti. Erhan Öncü’ye Antalya Ulaşım planlaması verilmiş, çalışma 2012 yılında tamamlanmıştır.” dedi.
“Kökten Bir Çözüm Bulunamadı”
Akdoğan, 2016 yılında dönemin büyükşehir belediye başkanı Menderes Türel tarafından Boğaziçi Proje A.Ş’ye ulaşım master planı yaptırıldığını ve 2023 yılında bu planın raylı sistem bölümünün revize edildiğini aktardı.
Soner Akdoğan 1989 yılında başlayan ve hala süren çalışmalardan 35 yıl içinde Antalya’nın ulaşım sorununu kökten çözebilecek bir sonuç alınamadığına dikkat çekti.
“Artık Ulaşım Sorununa Çare Olsun”
Ulaşım sorununun her geçen gün derinleştiğini ve yap boz şeklinde yapılan planların, bu soruna bir çözüm üretemeyeceğinin altını çizen Akdoğan, “Son Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, 2040 Antalya Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım Ana Planının Güncellenmesinin duyurusunu yaptı. İçeriğe baktığımız zaman Menderes Türel, döneminde yapılan planın revizyonunun yanı sıra planın AB Komisyonu SUMP/SKUP rehberlerine uyumlu hale getirilmesini kapsadığını görüyoruz. Belediyemizin ulaşım alanında güncel ve teknolojik gelişmelere uygun bir plan hazırlamasını kıymetli buluyoruz. Ancak ciddi rakamlara geçmişte de hazırlanmış olan bu planların ne kadarı uygulandı. Bunları sorgulamalıyız. Bugün hala doğru bir ulaşım planı yapmaya çalışıyoruz. Artık planın ulaşım sorununa çare olmasını ümit ediyoruz. Biz planın sahadaki yansımalarının takipçisi olacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
