Antalya’nın Efsane Başkanı Tonguç’tan Antalya Müzesi Çıkışı

Antalya Arkeoloji Müzesi’nin yıkılarak yeniden yapılmasına kamuoyundan tepkiler büyürken Usta Gazeteci Uğur Dündar, Sözcü Gazetesi’nde 2 Mayıs tarihli ‘Antalya Müzesi Yıkılacak mı?’ başlıklı köşe yazısında Antalya’nın efsane Başkanı Selahattin Tonguç’un müze yıkım yorumuna yer verdi. Efsane Başkan Tonguç’un, Uğur Dündar’ın köşe yazısında yer alan demecinde, “Siz sırtlanlar gibi ranta üşüşüp düzeninizi kurarken, elbette bu toplumsal çöküşü görmezden geliyorsunuz. 84 yaşında bir yurttaş olarak herkesi Antalya’nın kıyılarına ve Antalya Müzesi’ne sahip çıkmaya davet ediyorum” dedi.

Yıllardır Antalya’nın kültürel ve tarihi mirasına ev sahipliği yapan Antalya Arkeoloji Müzesi’nin yıkılarak yenileneceği ve 2026 yılı içerisinde yeni bir bina ile hizmete açılacağı duyurulmuştu. 1972 yılından itibaren kent tarihini ve kültürünü yansıtan müzenin eski binasının yıkılmaması ve kısmen korunması için Antalya Kültürel Miras Derneği (ANKA), Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na yıkımın iptali ve binanın kısmen korunması için başvuru yapmıştı. Son olarak Uluslararası bir kuruluş olan Docomomo’nun Türkiye temsilciliği de binanın korunması gerektiğini belirtti. Bunun yanı sıra Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği de alanın tescillenmesi için başvuruda bulundu. Meslek odalarından ve siyasi partilerden yıkıma ilişkin birçok tepki gelmişti. Bunun yanı sıra kent kamuoyundan müzenin yıkılmasına karşı çıkarken, Antalya Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu itirazları reddetmişti. Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği, Antalya Arkeoloji Müzesi için panel düzenlemiş ve panelde müzenin yıkımının hem turizme zarar vereceği hem de kent hafızasının yok olacağı belirtilerek, güçlendirilmesi gerektiği ifade edilmişti. Kamuoyunda ve uzman meslek odalarından gelen tepkilere rağmen müzenin yıkım projesinin iptali ile ilgili somut bir duyuru yapılmadı.

"Satmaya Çalıştığınız Türkiye Satılık Değildir"

Son olarak usta Gazeteci Uğur Dündar, 2 Mayıs 2025 tarihli Sözcü Gazetesi’nde ‘Antalya Müzesi yıkılacak mı?’ başlıklı köşe yazısında, Antalya’nın efsane Başkanı Selahattin Tonguç’un müzeyle ilgili değerlendirmesine yer verdi. Selahattin Tonguç, Uğur Dündar’ın köşe yazısında yer alan değerlendirmesinde, “Halk her şeyin farkında. Kendi seçtiği yöneticiler tarafından her alanda kıstırılmış, birkaç yıl içinde fiyatı on katına çıkan gıda maddeleriyle boğuşan 80 milyonluk bir halk, milyonlarca işgalcinin arasında, geçim sıkıntısı, güvenlik sorunu, deprem korkusu ve gelecek kaygısı içinde, tarihte görülmemiş bir ekonomik buhranla baş başa bırakıldı! Siz sırtlanlar gibi ranta üşüşüp düzeninizi kurarken, elbette bu toplumsal çöküşü görmezden geliyorsunuz! Bu yüce halk, sizin 23 yıllık İktidarınızın hataları yüzünden kültür miraslarını düşünecek durumda değil! Bu da size yapışan bir başka utanç lekesidir! Bir devlet halkla var olur. Üstelik devlet, hükümetinizden büyüktür. Yıllardır karış karış satmaya çalıştığınız, Türkiye satılık değildir” dedi.

"Mimari Miras Toplumsal Belleğimizdir"

Tonguç, “Coğrafi miras gibi mimari miras da toplumsal belleğinizdir! Bizi geçmişe bağlayan, kimliğimizi şekillendiren kutsal emanetlerde yıkılan her yapı, toplumun ruhundan koparılan bir parçadır. Şehirlerimiz bina yığınları değil, insan ve diğer atalarımızın unsurlar taşıyan canlı tanıklardır. Rant isteyenler tan dilinden anlamazlar. Kamusal alanlar toplumsal nefesimizdir. Orada birleşir, kaynaşır, düşünür ve var oluruz. Bu kalbi durdurmak, toplumu boğmaya çalışmaktır. Türkiye'de son yıllarda toplum yaşamı, en büyük zorbaya, en kötücül neoliberaliste bile rahmet okutacak biçimde kuşatılmıştır. Phaselis, Antalya Lisesi, Kaleiçi, Konyaaltı, Yalıyarlarımız, Antalya Ovası, Lara Kumul Alanları, Vakıf Çiftliği, Masada Mağaralı, Konyaaltı Obrukları ve nihayet Antalya Müzesi rant tehdidi altındadır! Antalya Müzesi, kesintisiz insan yerleşimi atandan dünyanın en önemli yerlerinden biri olan Karain Mağarası'na alt, 500 bin yıllık insan yaşamının izlerini taşıyan, Paleolitik Çağ'dan Doğu Roma'ya eserlerle Türkiye'nin en eski tarihsel kesitini belgeleyen eşsiz bir koleksiyondur. Antalya Müzesi, Likya, Pamfilya va Pisidya uygarlıklarına ait eserler ve Perge'den getirilen heykellerle, bölgenin kültürel sürekliliğini temsil eden paha biçilemez bir kaynaktır. 103 yıllık bu koleksiyon, dünyanın en büyük kültürel miraslarından biridir. Bu müze sadece bina değil, kent hafızasının taşıyıcısıdır. "Yenileme" adı altındaki projeler, tarihi yapıların özgünlüğünü yok eden müdahalelerdir. Her "yenileme, geçmişle bağımızı zayıflatan bir silme eylemidir” diye konuştu.

"Antalya Müzesi'ne Sahip Çıkın"

Tonguç, “Sayın Kültür ve Turizm Bakanı, Kentsel projeler doğa ve toplum yararına olmadır! Antalya Müzesi hakkında uzmanlara danışıldı mı? Sonuçlar paylaşıldı mi? Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği'nin 25 Nisan 2025'teki "Antalya Müzesini Yeniden Düşünmek" panelinin çıktıları dikkate alındı mı? Kültürel varlıklar her an tehdit altında ve endişelerimiz var! Kültürel hazinelerimiz korunuyor mu? Tarihi eser kaçakçılığına karşı önlemler alınıyor mu? Kurumlar görevlerini yapıyor mu? Organize suç faaliyetlerinin kültürel alanlarımızdan uzak tutulması gerekmez mi? Değerlerimizi korumak her yurttaşın görevi değil mi? No yapmaya çalıyorsunuz? Toplumda güven duygusu bu denli zedelenmişken, yapısal dönüşüm sürecinde müzemizdeki ve deposundaki eserlerimize ne olacak? Bizler, bu topraktan gerçek sahipleri, Antalya Müzesine yenileme" adı altında dayatan yıkama karşı direniyoruz! Müzemizin her taşı binlerce yilik medeniyetlerin emanetidir, Rant uğruna tarihimizi almaya çalışanlara karşı duruyoruz! Satın almak isteyen her devir çıkar. Fakat Antalya'nın kültürel mirası satılık değildir. Ey Antalya Halkı! Bu akıl dişiliği yaşamımızdan def atmak birincil görevimizdir. Geri adım atarsan, sessiz kalırsan bu bir başlangıç olacak. Sıra daha cüretkar biçimde yaylalarına, dağlarına, ovalarına, masmavi denize ve içtiğin sulara gelecek. Zorbaların rantına sözü yetmeyen doğanın hatırına Cumhuriyet’i kuranlarına hatırına, halka sormadan bu denli cüretkar kararlar alanlara haddini bildirir. 84 yaşında bir yurttaş olarak herkesi Antalya’nın kıyılarına ve Antalya Müzesi’ne sahip çıkmaya davet ediyorum” diye konuştu.

Antalya Müzesi'ni Yıkmak Turizme Zarar Verir