TEKNOFEST’te Çukurova Üniversitesi Rüzgarı! Roket Motoruyla Birincilik Geldi

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) öğrencilerinden oluşan 1,5 Adana Thrust Roket Takımı, iki yıllık çalışmanın ardından tasarladıkları sıvı yakıtlı roket motoru ile TEKNOFEST kapsamındaki Roketsan yarışmasında birinci oldu. Ekip, ödüllerini Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın elinden aldı.

Takım üyeleri, sıvı yakıtlı motorların çoklu ateşleme kabiliyeti ve yüksek kontrol yeteneği sayesinde tercih edildiğini, bu motorların model uydu sistemlerinden yörünge manevralarına, Ay ve Mars gibi derin uzay görevlerine kadar geniş uygulama alanı olduğunu vurguladı.

Roketsan’ın sağladığı teknik eğitim ve denetimin projenin ilerlemesine katkı sağladığı ifade edildi. Takımın bir sonraki hedefi, test standı düzeyindeki motoru bir roket gövdesine entegre ederek gerçek bir uçuş gerçekleştirmek. Bu aşama için sistemin küçültülmesi, ağırlığın azaltılması ve bileşenlerin kompakt hale getirilmesi üzerinde çalışılıyor.

Tanrıseven: “Daha Önce Öğrenciler Sıvı Yakıtlı Motor Yapamamıştı”

Çukurova Üniversitesi Makine Mühendisliği öğrencisi Eray Tanrıseven proje hakkında bilgi vererek şunları söyledi:

“Türkiye’de roket motorları katı, hibrit ve sıvı olmak üzere 3’e ayrılır. Daha önce Türkiye’de hibrit ve katı motor yapıldı. Ama daha önce hiç öğrenciler tarafından sıvı yakıtlı roket motoru yapılamamıştı. Biz 2 yıllık bu süreçte sıvı yakıtlı roket motoru yaparak Türkiye’de şampiyon olduk. Cumhurbaşkanımız tarafından birincilik ödülümüzü aldık. Ülkemize faydalı olmak için çok daha verimli şekilde bu sistemi nasıl iyi yerlere getirebiliriz diye düşünüyoruz. Bunun için çalışmalarımız ve destek amacımız devam ediyor. TEKNOFEST bunun için harika bir ortam. Buradaki şirketlerle görüşerek onlardan destek alarak sistemi çok daha güçlendireceğiz. Projemizin desteklenmesini çok istiyoruz”

Yıldırım: “Uzay Sistemlerinde Kullanmayı Hedefliyoruz”

Takım kaptanı Osman Göktan Yıldırım ise teknik detayları aktardı:

“Sistemimiz, Roketsan’ın belirlediği şartlara göre çalışmaktadır. Sistemimiz jet yakıtı ve gaz oksijen kullanıyor. Aynı zamanda geliştirdiğimiz özgün debimetre ve motor sistemiyle verimli bir yanma süreci gerçekleştiriyoruz. Proje, Türkiye’nin öğrenci düzeyinde geliştirildiğini belirttiğimiz ilk sıvı yakıtlı roket motoru olması nedeniyle, benzeri katı yakıtlı roket motorlarına kıyasla birden çok ateşleme imkanı sağlıyor. Bununla birlikte biz bu motorları uzay sistemlerinde kullanmayı hedefliyoruz.”

Yıldırım ayrıca, “Amacımız bir motoru bir kez ateşleyip sonsuz şekilde çalıştırmak değil, bir motoru birden çok kez ateşleyerek örneğin uzayda roket-uydu sistemlerinin birden çok ateşlenmesini sağlayarak bu ekosisteme giriş yapmaktı. Bu nedenle sıvı yakıtlı roket motorunu seçtik. Bu sistemde bir boyutlu simülasyonlar gerçekleştirdik. MATLAB üzerinden tüm sistem mimarisini aynı anda kontrol ettiğimiz, yanma odasının yanma analizleri ile balistik analizleri tarafımızca yapıldı. Kullanım sürecinde ilk olarak katı yakıtlı roket motoru ürettik. Sonrasında “bu motoru nasıl geliştirebiliriz, nasıl daha iyi motorlar yaparız?” sorusuyla, sıvı yakıtlı roket motorlarının yanma sürecinin daha verimli olduğunu gördük ve sıvı yakıtlı roket motoru çalışmalarına başladık. Motivasyonumuz buydu” dedi.

“Bir Sonraki Aşama Roket Entegrasyonu”

Yıldırım, “Projeyi artık bir rokete entegre edip gerçekten sıvı yakıtlı bir uçuş gerçekleştirmek istiyoruz. Bu amaçla çalışmalara başladık. Şampiyon olduğumuz günden itibaren tüm ekip arkadaşlarımız, bu motoru bir roketle nasıl entegre edebileceğimiz ve gerçek bir uçuşunu nasıl sağlayacağımız üzerine yoğunlaşıyor. Sistemimiz şu anda test standı düzeyinde, motor performans kriterlerini sağlıyor ve itkimizi doğru ölçüyoruz. Bir sonraki aşamada roket entegrasyonunu gerçekleştireceğiz ve gerçek bir uçuş sağlamayı hedefliyoruz. Bunun için sistemimizin biraz daha küçültülmesi, ağırlığının azaltılması ve bileşenlerin daha kompakt hale getirilmesi gerekiyor. Bu hedeflerle ilerliyoruz” dedi.

Ongün: “Disiplinler Arası Çalışmayla Başarıya Ulaştık”

Çukurova Üniversitesi Makine Mühendisliği öğrencilerinden Orkun Ongün, “Toplam 14 kişiyle bu projeye devam ettik ve tamamladık. Makine Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği ve Bilgisayar Mühendislerinden oluşan disiplinler arası bir çalışma yürüttük ve sonunda başarıya ulaştık. Yaklaşık 2 yıl süren bu proje, TEKNOFEST kapsamında gerçekleştirilen ve Roketsan heyeti tarafından denetlenen bir yarışmanın B3 kategorisinde sıvı yakıtlı roket motoru geliştirilmesinde yer aldı. Bu kategoride projeyi başarıyla tamamlayan ilk ve tek öğrenci takımı olmanın gururunu yaşıyoruz. 1.5 Adana ismi, yaklaşık 13 yıl önce kurulan bir topluluğun koyduğu bir isim. Sonraki hedefimiz, milli teknolojide önümüzü açacak ve yeni nesillere yol gösterecek bir yol haritası oluşturmak, bu yolda da kararlılıkla ilerlemek” ifadelerini kullandı.

Modern pentatlon için tasarlanan Milli Lazer Silahı Adana TEKNOFEST'te