Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Ali Manavoğlu, sütün beslenme zincirindeki değeri,
süt sektörünün ekonomiye katkısı, sorunların tespiti ve çözüm yolları,
sürdürülebilir üretim konularında toplumun tüm paydaşlarının dikkatinin
çekilmesi amacı ile programlar ve etkinlikler düzenlenmesi gerektiğini
belirtti.
‘‘TEDBİR VE
REFORM GEREKLİ’’
Başkan Manavoğlu ‘‘Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) 2019 yılı verilerine göre ülkemiz 20,8 milyon ton inek sütü üretimi ile dünyadaki sekizinci sırasını 9 yıldır korumaktadır. Avrupa`da ise Almanya ve Fransa’nın ardından üçüncü sırada yer almaktadır. Türkiye’de 2019 yılı içme sütü tüketimi miktarının kişi başı yaklaşık 41 kg olduğu tahmin edilmektedir. Bu oran yıldan yıla artmakla birlikte gelişmiş ülke oranlarına göre oldukça düşük yüzde 40-60 altında seyretmektedir” ifadesini kullandı. Süt sektörünün sorunlarına değinen Başkan Manavoğlu, “Covid-19 pandemisi, iklim değişikliğinin ve Ukrayna-Rusya savaşının tarım ve gıda alanında oluşturduğu olumsuz etkiler sonucu gıda tüm dünyada stratejik hale gelmiştir ve önümüzdeki yıllarda artan önemde devam edecektir. Bu bağlamda Süt Sektörü acil tedbir ve reformlara ihtiyaç duymaktadır’’ dedi.
“İHRACATIMIZ 516,7 MİLYON USD”
Türkiye’de süt işletmesi sayısının işlevselliğine yönelik bilgi veren Başkan Manavoğlu, ‘‘İşletme sayısı 1,1 milyon seviyesindedir, ancak bunun yüzde 66,4’ü en fazla 10 baş hayvana sahip küçük aile işletmeleridir. Bu durum denetimsizliğe, sanayiye aktarılan hammadde oranının düşük seyretmesine yüzde 45 ve kayıt dışılığın yüksek kalmasına sebep olmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre 2021 yılında, süt ve süt ürünleri ihracatımız 516,7 milyon USD, ithalatımız 64,3 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Bu rakamlar 2020 yılına göre ihracatımızda yüzde 36,6 artışa, ithalatımızda yüzde 31,7 azalışa işaret etmektedir’’ dedi.
‘‘OKUL SÜTÜ
PROJESİ DEVAM ETMELİ’’
Başkan Manavoğlu süt fiyatlarının artmasına yönelik ise şunları söyledi: “Süt üretiminin ve tüketiminin arttırılmasına yönelik stratejik plan ve politikaların ivedilikle geliştirilmesi gerekmektedir. Ülkemizde son aylarda yaşanan yüksek enflasyonist ortam süt fiyatlarını yükseltmiş ve sütü gelir düzeyi düşük ailelerin çocukları için ulaşılması güç bir boyuta getirmiştir. Süt tüketiminin çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimindeki önemi süt tüketiminin her çocuk için bir hak olduğunu göstermektedir. Bu nedenle sağlıklı nesiller yetiştirilebilmesi için her çocuğun yeterli düzeyde süt tüketebilmesi devletin sorumluluğunda olmalıdır. 2012 -2019 yılları arasında uygulanmış çocuklarımızın ve gençlerimizin dengeli beslenmesi ilk öncelik olmalıdır. Okul Sütü Projesi güncellenerek yeniden devam ettirilmeli, süt ve süt ürünlerinin fiyatlarının toplumun her kesiminin kolaylıkla ulaşabileceği seviyelerde tutulması sağlanmalıdır.’’
‘‘KÜÇÜK
İŞLETMELERE DESTEK”
Başkan Manavoğlu, Tarım ve Orman Bakanlığı’na verdikleri öneri hakkında ise ‘‘Süt üreticisinin verimlilik ve hijyen konusunda eğitilmesine önem verilmelidir. Çiğ süt fiyatı belirlenirken üreticinin maliyetleri göz önüne alınmalıdır. Üretici ve perakende fiyat farkının azaltılması yönünde kooperatifleşme, doğrudan ve doğru üreticiye destek verilmesi, yerel yönetimlerin süreçlere dahil olması gibi alternatif çözüm yolları, bölgesel ihtiyaca göre şekillendirilmelidir. Diğer ürünlerde olduğu gibi süt ve süt ürünlerinde de Coğrafi İşaretli ve Geleneksel Ürün adı tescil edilmiş ürün sayısının artırılarak yerel üretim, sürdürülebilirlik ve izlenebilirlik sağlanmalıdır. Süt ve süt ürünlerinin üretim aşamalarındaki denetim artırılmalı, kayıt dışı üretime ve satışa izin verilmemelidir. Gıda mühendisleri yerel yönetim ve kamuda istihdam edilmeli, süt ve süt ürünleri üretimindeki tüm süreçlerde denetim için sahada olması sağlanmalıdır. Özellikle gıda mühendisi istihdam edemeyecek ölçekteki küçük süt işletmelerinin, teknik ve hijyen konusunda destek alabilmeleri amacıyla, TMMOB Gıda Mühendisleri Odası tarafından Tarım ve Orman Bakanlığı`na önerilen yetkilendirilmiş gıda danışmanı sistemi hayata geçirilmelidir” dedi.
Stajyer/Arda Kır
