Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Özkale, bir çocuğun ilk 2 yaşta sağlıklı büyümesi sağlanamazsa sonuçlarının ağır ve geri dönüşümsüz olacağını vurguladı.
Sağlıklı Beslenme ve Gelişim
Beslenme, çocukların fiziksel ve sosyal gelişimi için kritik bir faktördür. Sağlıksız beslenme ya da beslenmeyi reddetme durumunda olan çocuklar, zamanla çeşitli sorunlar yaşayabilirler.
Başkent Üniversitesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Özkale, sağlıklı beslenen çocukların sağlıklı gelişim göstereceğini belirtiyor. Özkale, 'Çocukluk çağında özellikle de ilk 2 yaşta beslenme bir nevi geleceğe yatırımdır ve oldukça önemlidir. Sağlıklı toplum temelini oluşturan ve geleceğe yatırım dönemi olan bu dönemin bazı özellikleri vardır. Bu dönemde çocuklar hızlı motor ve bilişsel fonksiyonlarını kazanır. Bağırsak mikrobiyotasının oluştuğu, metabolik programlamanın tamamlandığı, tatların öğrenildiği ve optimal sağlıklı yeme alışkanlıklarının kazanıldığı bir dönemdir.' dedi.
Beyin Gelişimi ve Beslenme
Doç. Dr. Yasemin Özkale, beyin gelişiminin yüzde 75'inin ilk 2 yaşta tamamlandığına işaret ediyor. Bu yaşlarda sağlıklı beslenemeyen çocukların bilişsel fonksiyonlarının geride kalabileceğini ve akademik performanslarının düşük olabileceğini belirtiyor.
Bu dönemin ayrıca sağlıklı yaşam için önemli olduğunu söyleyen Özkale, bağırsak mikrobiyotasının geliştiği bir dönem olduğunu vurguluyor. İlk 2 yılda çocukların mikrobiyotasının değişken olduğunu ve sağlıklı bir mikrobiyotanın ileride pek çok hastalığa karşı koruyucu olduğunu ifade ediyor.
Özkale, 'Bu yaşlarda sağlıklı beslenemeyen bir çocuğun bilişsel fonksiyonları geride kalacak ve ileriki yıllardaki akademik performansı düşük olacaktır. Bu dönem ayrıca sağlıklı yaşama başlangıç için çok önemli olan bağırsak mikrobiyotasının da geliştiği dönemdir. İlk kolonizasyon yaşam boyu sürecek olan kolonizasyonu belirler. Burada tartışmasız en önemli faktör anne sütüdür. Altıncı ayda sadece anne sütü ile yetinmeyip tamamlayıcı beslenmeye başlanmalı ve bebeğin ayına uygun sağlıklı ek gıdalar ile bağırsak mikrobiyotası desteklenmelidir. Mikrobiyota ilk 2 yılda değişken olup iki üç yaş civarında stabil hale gelir. Sağlıklı bir mikrobiyota çocuğu ileriki yıllarda ortaya çıkabilecek olan diyabet, insülin direnci gibi pek çok hastalığa karşı koruyucudur' diye konuştu.
Sağlıklı Büyüme İçin Önlemler
Doç. Dr. Yasemin Özkale, sağlıklı büyüme için 0-2 yaş arasında çocuk sağlığı ve izleminin sık aralıklarla yapılması gerektiğini söylüyor. Her kontrolde çocuğun boy, kilo, baş çevresi gibi ölçümlerin kaydedilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu ölçümlerin, çocuğun büyümesinin değerlendirilmesinde önemli olduğunu vurguluyor. Özkale, bir çocuğun sağlıklı olduğunun en iyi göstergesinin büyümesinin normal olması olduğunu belirtiyor: 'Bir çocuğun ilk 2 yaşta sağlıklı büyümesini sağlayamazsanız maalesef sonuçları ağır ve geri dönüşümsüz olacaktır. Örneğin ilk 2 yılda boy uzaması sağlıklı olmayan bir çocukta 2 yaşından sonra beslenmesini ne kadar düzenli ve doğru hale getirirseniz getirin bu çocuğun potansiyel olarak erişebileceği boya ulaşma şansı düşük olacak ya da hiç olmayacaktır. Tüm bu nedenlerden dolayı sağlıklı yaşama başlangıç için en kritik dönem olan 0 - 2 yaş arasında çocuk sağlığı ve izlemi sık aralıklarla yapılmalı her kontrolde çocuğun boy, kilo, baş çevresi gibi ölçümleri kaydedilmelidir. Bu ölçümler bir önceki ölçümlerle ve diğer yaşıtlarıyla karşılaştırılarak çocuğun büyümesi değerlendirilmelidir. Bir çocuğun sağlıklı olduğunun en iyi göstergesi büyümesinin normal olmasıdır'
