Türk Psikologlar Derneği (TPD) 10 Mayıs Psikologlar Günü, kapsamında ülke genelinde psikolojik sağlık alanında yıllardır dile getirdikleri ama bir türlü duyulmayan taleplerini bir kez daha dile getirdi.
TPD Başkanı Prof. Dr. Gökhan Malkoç, imzasıyla tüm şube ve temsilciliklere ortak bir açıklama gönderildi. Antalya’da açıklamayı TPD Antalya Şube Başkanı Nurcan Avcı Çavuş yaptı.
Çavuş, Genel merkezi Ankara’da bulunan derneğin İstanbul, İzmir, Bursa, Antalya, Eskişehir ve Samsun’da şubelerinin ve 29 ildeki temsilciliklerinin 15 bin 199 üyesi ve 50 yıla yaklaşan deneyimi ile Türkiye’de psikoloji alanının en köklü kuruluşlarından biri olduğunu kaydetti.
Çavuş, TPD’ye göre Türkiye'de psikologların önünde mesleklerini tam anlamıyla yerine getirme ve toplumun ihtiyaçlarına yanıt verme noktasında ciddi engellerin olduğunu, devletin psikologlara olan ihtiyacı artık görmesi gerektiğinin altını çizdi.
Türkiye’de 150 bine yakın psikolog bulunduğunu aktaran Çavuş, sayısı hızla artan donanımlı psikologların büyük bir kısmının işsiz kaldığını veya asgari ücret düzeyinde maaşlara çalıştığını belirtti.
“Komik Kadrolar”
TPD Antalya Şube Başkanı Çavuş, Türkiye’nin bir afetten diğerine, bir toplumsal krizden diğerine yaralarını saramadan koşarken psikologlara büyük görevler düştüğünü belirterek, “Devlet psikologlara olan ihtiyacı artık görmeli ve kadro atamalarında psikologlara akıl dışı kontenjanlar vermekten vazgeçmeli. Sağlık Bakanlığı tarafından son açıklanan 15 binden fazla kadro içinde sadece 30 psikolog kadrosu var. Bu en hafif tabirle ciddiyetsizliktir.” dedi.
“Kritik Noktalarda Psikolog İstihdamı Arttırılmalı”
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Türkiye’de 100 bin kişiye yaklaşık 10-30 arası düzeyde psikolog düştüğüne dikkat çekerek, “Toplumsal şiddetten madde bağımlılığına, polis intiharlarından genç intiharlarına, çocuk istismarından kadın cinayetlerine, depremlerden yangınlara her alanda psikolog ihtiyacı yakıcı hale gelmişken sağlık, aile ve sosyal hizmetler, adalet, milli eğitim, Gençlik ve Spor Bakanlıklarına ve emniyet teşkilatına yapılacak psikolog atama sayılarının acilen ve önemli ölçüde artırılmasını talep ediyor.” ifadelerine yer verdi.
“Acil Bir Meslek Yasası Talebi”
TPD olarak acil ve öncelikli taleplerinin psikolojinin evrensel etik standartlarına uygun bir meslek yasasının bir an önce hazırlanması ve yürürlüğe girmesi olarak işaret eden Çavuş, “Sağlık Bakanlığı’nın yakın zamanda yayınladığı, sağlık alanında çalışan çeşitli meslek mensuplarının “serbest çalışma koşullarını düzenleyen yönetmelik psikolojik hizmetlerin güvencesini ve denetimini sağlamaya yönelik bir adım oldu. Ancak meslek yasasının yokluğunda var olan sorunlara yama olmaktan öteye gitmedi. Lisans mezunu psikologların yetki alanları belirlenerek kendi donanımları çerçevesinde serbest çalışma hakkına kavuşması gerekmektedir. Bu sınırlama, hizmet verimliliğini ve hastanın hizmete erişimini olumsuz etkiliyor. Ancak klinik psikologların hekim reçetesine bağlı kalmaksızın terapi planlaması yapabileceğini bir türlü yetkililere anlatamıyoruz” ifadelerine yer verdi.
Üniversitelerdeki 166 psikoloji bölümünden her yıl 13 bin öğrencinin mezun olduğunu kaydeden Çavuş, ancak TPD’ye göre hızla artan psikoloji bölümleri ve kontenjanları, nitelikli psikoloji eğitimini imkansızlaştırdığına dikkat çekti.
“Sistemin Çıkarlarını Koruyor”
Yurtdışında 3-4 öğretim üyesi psikolojinin herhangi bir anabilim dalı için bile yeterli bulunmazken, Türkiye’de 3-4 hocayla çok sayıda anabilim dalına sahip psikoloji bölümleri açıldığını aktaran Çavuş, “Özellikle klinik alanda uzmanlaşmak isteyen psikologlar için devlet üniversitelerindeki klinik psikoloji yüksek lisans programları sınırlı kontenjanlarla açılmakta, çünkü devlet üniversitelerinde akademik kadro sayıları çok yetersiz. Kar odaklı sistem, psikoloji lisans mezunlarını, özel üniversitelerde astronomik ücretlere ulaşan lisansüstü programlara mahkum ediyor. YÖK psikoloji camiasının sesine kulaklarını tıkamış, onlarca yıldır psikologların haklarını ve halk sağlığını korumak yerine sistemin çıkarlarını koruyan bir tutum sergiliyor” dedi.
“Dilekleri”
10 Mayıs Psikologlar Günü kapsamında bu mücadelenin sadece psikologlar için verilmediğini, tüm toplumun esenliğini hedeflediğini, psikolojik sağlık alanına yapılan her yatırımın karşılığının sağlıklı ve üretken bir toplum olduğunun altını çizen Çavuş, yetkilileri mesleğin temel sorunlarına kalıcı çözümler üretmeye, psikologlara yasal statü getirmeye, özlük haklarını tanımaya ve toplumun psikolojik sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmaya davet etti.
