Erkılınç’tan İnternet Medyasına Uyarı Niteliğinde Çağrı

İnternet haberciliğine dair önemli açıklamalarda bulunan Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Diyarbakır'da düzenlenen bölge toplantısında konuştu. Batman, Bingöl, Mardin, Muş, Siirt ve Şırnak illerini de kapsayan buluşmada, internet haber sitelerinin arama motorlarıyla yürüttüğü ilişki masaya yatırıldı. Erkılınç, birçok sitenin, algoritmalara dayalı trafik beklentisiyle temel yayıncılık prensiplerinden uzaklaştığını ifade ederek, bu durumun “Concorde Sendromu”na dönüştüğünü dile getirdi.

BİK’ten Mesleki Sorumluluk Çağrısı

BİK Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Diyarbakır’da düzenlenen bölge toplantısında, internet haber siteleriyle ilgili önemli değerlendirmelerde bulunarak hem mevcut durumu analiz etti hem de geleceğe yönelik uyarılarda bulundu.

Toplantının en dikkat çekici bölümlerinden biri, Erkılınç’ın internet haber sitelerinin resmî yayın statüsüne kavuştuğu süreci hatırlatması oldu. 2022 yılında kamuoyunda geniş yankı uyandıran “özgür basını susturamazsınız” manşetleriyle mücadeleleri sonrası yasal düzenlemenin hayata geçirildiğini vurgulayan Erkılınç, bu kazanımın önemine rağmen bazı yayıncıların sorumluluklarını yerine getirmediğini söyledi.

Erkılınç, “Devlet kurumlarımızın itirazlarına rağmen gazetelerimizin kazançlarına dokunmadan, internet haber siteleri için ayrı bir ilan ve reklam ekosistemi oluşturduk. Basın kartı, özlük hakları gibi önemli kazanımları sağladık. Karşılığında tek isteğimiz, gazetecilik mesleğine yaraşır bir yayıncılık yapılmasıydı” dedi.

Devlet Desteği Arttı Ama Sorumluluklar Göz Ardı Ediliyor

Toplantının yapıldığı Diyarbakır Kayapınar Halk Kütüphanesi’nde bölgedeki yayın kuruluşlarına yönelik destek rakamlarını da paylaşan Genel Müdür Erkılınç, 2025’in ilk çeyreğinde Diyarbakır Bölge Müdürlüğü’ne bağlı yayınlara 32 milyon 669 bin TL resmî ilan, 478 bin TL reklam olmak üzere toplam 33 milyon 148 bin TL destek sağlandığını açıkladı.

Bölgede hâlihazırda 40 gazete ve 22 internet haber sitesinin resmî ilan yayımladığı, 2 sitenin de bekleme sürecinde olduğu bilgisi verildi. Ancak bu mali desteklere rağmen binlerce ilanın çeşitli nedenlerle kaybedildiğine dikkat çeken Erkılınç, bu kaybın temel nedenlerinden birinin yayınların etki gücü ve satış rakamlarındaki düşüş olduğunu söyledi. Ayrıca etik dışı uygulamalar ve niteliksiz içerikler de ilan kayıplarının başlıca sebepleri arasında gösterildi.

Konuşmasında kurumun internet siteleri üzerindeki denetim mekanizmalarına da değinen Erkılınç, Basın İlan Kurumu’nun ne arama motorlarıyla ne de BİK Analitik sistemi üzerinden trafik yönlendirmeleriyle ilgisi olmadığını vurguladı.

Yapay Trafik ve Tekrar Eden İçerikler Algoritmaları Aldatamaz

“Kurum olarak bizim tek kriterimiz; mevzuata uygunluk ve doğruluktur. Eğer bir yayın organı, trafik rakamlarını manipüle ediyor, sahte erişimle reklam pastasından pay almaya çalışıyorsa, burada kurumumuzun görevi denetimdir” ifadelerini kullanan Erkılınç, bazı yayın organlarının açıkça sahteciliğe yöneldiğini ve bunun özellikle gazetelere ait internet sitelerinde daha yaygın şekilde görüldüğünü söyledi.

Genel Müdür Erkılınç, internet sitelerinin arama motoru algoritmalarına bağlı olarak trafik kaybı yaşamasını kurumun telafi etmesinin mümkün olmadığını belirtti. Bu konuda kendilerine yöneltilen taleplerin anlamsız olduğunu ifade eden Erkılınç, "Arama motorunun kodu güncellendiğinde biz tüm siteleri bilgilendirdik. Ama gereğini yapmayanlar çıktı. Trafik kaybı yaşadık diyen yayıncıların öncelikle algoritma değişikliklerini anlaması gerekiyor" dedi.

“Özgünlük, içerik kalitesi, bilgi derinliği ve kullanıcı etkileşimi gibi kriterler, arama motorlarının temel talepleridir” diyen Erkılınç, haber sitelerinde tekrar eden, yanıltıcı başlıklarla dolu ve bağlamdan kopuk içeriklerin çoğaldığını belirtti. Örnek olarak “hurda araçta ÖTV indirimi” ve “emekliye zam müjdesi” gibi haberlerin birkaç gün arayla tekrar tekrar servis edilmesini eleştirdi.

Tek Taraflı İlişki: Kazanan Arama Motorları, Kaybeden Medya

İnternet haber sitelerinin ziyaretçi kazanabilmek için arama motorlarına ve sosyal medya platformlarına aşırı bağımlı hale geldiğini vurgulayan Erkılınç, bu durumu "taşıma suyla değirmen döndürmeye" benzetti. Aylık 150 bin liraya kadar reklam bütçesi ayıran bazı haber sitelerinin sürdürülemez bir yolda olduğunu ifade eden Erkılınç, bu bağımlılığın ileride daha büyük maddi krizlere yol açacağını savundu.

“Bugün sizi büyüten sistem, yarın sizi susturabilir. Çünkü siz kendi markanızı değil, arama motorlarının algoritmalarını büyütüyorsunuz. Bir gün bu sistem sizden 500 bin lira isterse ne yapacaksınız?” diye soran Erkılınç, bu ilişkinin Concorde Sendromuna dönüştüğünü söyledi.

“Kaybeden ama vazgeçemeyen yayıncılar, bu döngünün esiri haline geldi. Yayıncılık ilkelerini terk ederek dijitalde görünürlük elde etmenin bedeli ağır olacak. Bugün geri dönmezseniz, yarın çok geç olabilir” diyerek uyarısını yineledi.

Düzenlemeye Uyanlar Kazanıyor

Erkılınç, son olarak, 2023 yılında yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe eksiksiz uyan ve arama motoru güncellemelerini doğru şekilde takip eden haber sitelerinin hiçbir okur kaybı yaşamadığını ve Kuruma teşekkür ettiklerini ifade etti.

Yönetmeliğe uygun şekilde yapılandırılan haber sitelerinin yalnızca mevzuat açısından değil, kullanıcı deneyimi ve güvenilirlik açısından da kazançlı çıktığını söyleyen Erkılınç, “Yayıncılarımızın artık kısa vadeli trafik ve reklam hedefleri yerine uzun vadeli güven, etki ve özgünlük politikalarına yönelmesi gerekiyor” dedi.

Toplantıya Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Akçakoca ve Diyarbakır Bölge Müdürü Ali Nuhoğlu da katılırken, katılımcıların görüş ve sorularıyla toplantı sona erdi. BİK’in ikinci tur bölge toplantıları, Antalya’dan başlayarak Gaziantep, Malatya ve son olarak Diyarbakır’daki buluşmayla tamamlanmış oldu.

Erkılınç: “Güç Birliğine Gidenler Dengesini Kurdu”