Anne Sütü Satışına Ceza mı Kesilecek, Hangi Platformlar Kapsamda Yer Alıyor?

Son günlerde sosyal medyada dikkat çeken konulardan biri, internet üzerinden anne sütü satışının yaygınlaşması oluyor. Bu gelişmeler üzerine Ticaret Bakanlığı harekete geçiyor ve kamu sağlığını koruma amacıyla çok net bir karar alıyor. Artık anne sütünün perakende satışına ve elektronik ortamda alım-satımına kesin yasak getiriliyor. Her bir ihlal için ise 684.214 TL’ye kadar idari para cezası uygulanacağı açıklanıyor.

Anne Sütü Satışı Yasaklandı mı?

Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan resmi açıklamada anne sütünün perakende ticaretine konu edilmesi ve elektronik ortamda satışı açıkça yasaklanıyor. Bakanlık, bu yasağın gerekçesini kamu sağlığı ve tüketici güvenliği olarak açıklıyor. Anne sütü gibi hassas ve biyolojik açıdan değişken yapıya sahip bir besinin kontrolsüz şekilde satılması sağlık açısından ciddi riskler barındırıyor. Bu nedenle artık Türkiye genelinde anne sütü satışı yasal değil.

Yasak Hangi Kapsamları Kapsıyor?

Anne sütü satışına getirilen yasak sadece ürünün fiziksel olarak satılmasını değil, aynı zamanda dijital ortamdaki tüm faaliyetleri de kapsıyor.

Sosyal medya paylaşımları

E-ticaret sitelerinde ilan verme

Forumlarda anne sütü alım-satımıyla ilgili içerik paylaşma

WhatsApp gruplarında yönlendirme

Instagram hikâyeleri, gönderiler veya reklamlar

Bu tür dijital mecralarda anne sütüyle ilgili herhangi bir ticari eylem ya da yönlendirme yapmak, yasak kapsamında değerlendiriliyor. Sadece satışı yapanlar değil, bu satışa aracılık eden platformlar da sorumlu tutuluyor.

Para Cezası Ne Kadar?

Ticaret Bakanlığı'nın yayımladığı açıklamaya göre, yasağı ihlal eden kişi veya kuruluşlara her bir işlem başına 684.214 TL’ye kadar idari para cezası uygulanıyor. Ceza, sadece ürünü satan kişiye değil, tanıtım yapan, yönlendiren, reklamını yapan ya da dijital platformlarda satışına imkân tanıyan tüm kişi ve kuruluşlara uygulanabilir. Bu yönüyle cezai yaptırım oldukça geniş bir kitleyi etkileyebilecek şekilde düzenleniyor.

Satışın Yasaklanma Gerekçesi Nedir?

Anne sütünün satışına getirilen yasağın temel gerekçesi kamu sağlığına yönelik risklerdir. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada şu noktalara dikkat çekiliyor:

Anne sütünün içeriği, annenin sağlık durumu, geçirdiği enfeksiyonlar ve beslenme şekli gibi kişisel faktörlere göre değişiklik gösteriyor.

Uygun hijyen koşullarında sağılmayan, taşınmayan ya da saklanmayan sütler, ciddi sağlık problemlerine neden olabilir.

Bebeklerin bağışıklık sistemine zarar verebilecek mikrobiyolojik riskler taşır.

Uygunsuz yollarla taşınan anne sütü, zararlı bakteri ve virüslerin bulaşmasına açık hale gelir.

Bu nedenlerle anne sütünün ticari bir metaya dönüşmesinin önüne geçilmek isteniyor. Anne sütü gibi hassas bir ürünün ancak sağlık kurumları aracılığıyla ve kontrollü bir sistemde paylaşılması gerektiği vurgulanıyor.

Hangi Dijital Platformlar Bu Yasaktan Etkileniyor?

Yasak kapsamında en çok etkilenen yerler dijital platformlar oluyor. Özellikle aşağıdaki platformlar mercek altına alınıyor:

Instagram: Satışa yönelik gönderiler, hikâyeler ve ürün tanıtımları

Facebook grupları: Anne sütü paylaşımı, alım-satım ilanları

X (Twitter): Yönlendirme bağlantıları ve tanıtımlar

WhatsApp/Telegram grupları: Direkt mesaj yoluyla yapılan satış önerileri

Sahibinden, Letgo, Dolap gibi e-ticaret uygulamaları: İlan açılması veya teklif verilmesi

YouTube: Tanıtım videoları veya sponsorlu içerikler

Tüm bu platformlarda hem içeriği üreten kullanıcılar hem de platformun kendisi sorumluluk taşıyor. Eğer bir kullanıcı bu tür içerikleri yayınlıyorsa ve platform buna göz yumuyorsa, platform da cezai yaptırımla karşı karşıya kalabiliyor.

Yasağın Hukuki Dayanağı Nedir?

Ticaret Bakanlığı, yasak kararını iki temel kanuna dayandırıyor:

6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun

6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun

Bu iki yasa uyarınca, kamu sağlığını tehdit eden veya denetimi mümkün olmayan ürünlerin ticaretine sınırlama ya da yasaklama getirilebiliyor. Bakanlık bu yetkisini kullanarak anne sütünü ticarete konu olmaktan çıkarıyor.

Bu Kararın Uygulanması Nasıl Denetlenecek?

Yasağın uygulanması için Ticaret Bakanlığı’nın yanı sıra, BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) ve Sağlık Bakanlığı ile iş birliği içinde dijital platformlar izleniyor. Şikayet mekanizmaları aktif hale getiriliyor. Kullanıcılar uygunsuz içerikleri bildirebiliyor ve bu içeriklerin yayından kaldırılması sağlanıyor. Platformların ise bu tür paylaşımları tespit etme ve yayından kaldırma sorumluluğu bulunuyor.

Anne Sütü Nasıl Paylaşılmalı?

Ticaret Bakanlığı, ihtiyacı olan ailelerin anne sütüne erişimini tamamen engellemek yerine, bu sürecin denetimli kurumlar ve sağlık merkezleri aracılığıyla yapılması gerektiğini belirtiyor.

Sağlık Bakanlığı onaylı süt bankaları

Hastanelerin ilgili servisleri

Sertifikalı ve denetlenmiş süt bağış sistemleri

Yani, ihtiyaç sahibi bebeklere süt sağlamak isteyen annelerin bunu bireysel olarak değil, devletin yönlendirdiği güvenli kanallar üzerinden yapmaları öneriliyor. Bu şekilde hem bağış süreci şeffaf yürütülüyor hem de sağlık riski minimuma indiriliyor.