Zabıta Ne Görev Yapıyor? Zabıta Teşkilatı Ne Zaman Kuruldu? Zabıta Haftası Ne Zaman?

Kent yaşamının düzenini sağlamak için çalışan zabıta teşkilatı, belediyelerin en önemli birimleri arasında yer alıyor. Peki zabıta ne iş yapar, görev ve sorumlulukları nelerdir? İşte tüm detaylar…

ZABITA NE GÖREV YAPIYOR?

Zabıtanın Temel Görevleri

Zabıta, belediye sınırları içinde halkın huzuru, sağlığı ve güvenliği için çeşitli görevler üstlenir. Başlıca görevleri şunlardır:

Halk sağlığını korumak: Pazaryerleri, fırınlar, lokantalar, kasaplar, marketler ve gıda işletmelerini denetler.

Çevre düzeni sağlamak: Çöp, atık, gürültü ve görüntü kirliliği ile mücadele eder.

Esnaf denetimi yapmak: Ruhsatsız işletmelerin açılmasını önler, fiyat etiketi ve hijyen kontrollerini yapar.

Trafik ve yol düzeni: Belediye sınırları içindeki cadde, sokak ve kaldırımlarda seyyar satıcıları denetler, işgalleri önler.

Kamu düzenini sağlamak: Belediye emir ve yasaklarını uygulatır, cezai işlemler uygular.

İzinsiz afiş ve ilanları kaldırmak.

Vatandaş şikâyetlerini değerlendirmek: Halkın huzurunu bozan kişi veya işletmelere müdahale eder.

Acil durumlarda görev almak: Yangın, sel, deprem gibi afetlerde arama-kurtarma ve yönlendirme faaliyetlerine destek olur.

Zabıtanın Yetkileri

Zabıta memurları görevlerini yaparken bazı yetkilere de sahiptir:

İşletmeleri geçici olarak kapatma, mühürleme, ürünlere el koyma.

Cezai işlem uygulama (idari para cezası, tutanak tutma).

Kamu düzenini sağlamak için gerekli tedbirleri alma.

Kolluk kuvvetleriyle iş birliği yapma.

ZABITA TEŞKİLATI NE ZAMAN KURULDU?

Zabıta teşkilatının kökeni Osmanlı dönemine uzanıyor. 1363 yılında kurulan Yeniçeri Ocağı bünyesinde Sehban, Muhtesip ve Mimarbaşılar şehir düzenini sağlama görevini üstlendi. 1826 yılında kurulan İktisap ve Evkaf Nezareti ile zabıta hizmetleri kurumsallaşmaya başladı.

Tanzimat döneminde oluşturulan Zaptiye Nezareti, bugünkü zabıta teşkilatının temelini attı.

1857’de İstanbul için çıkarılan nizamnamede ilk kez “zabıta” ifadesi kullanıldı. “Şehremini Kanunu” ile birlikte zabıta hizmetleri uzun süre polis teşkilatı tarafından yürütüldü.

1930 yılında çıkarılan 1580 sayılı Belediye Kanunu ile zabıta teşkilatı yeniden yapılandırıldı. 1949 ve 1956’daki düzenlemelerin ardından en son 11 Nisan 2007’de İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan Zabıta Yönetmeliği ile görev tanımları, kılık kıyafet ve teşkilat yapısı günümüz standartlarına kavuşturuldu.

ZABITA HAFTASI NE ZAMAN?

Zabıtanın kuruluş yılı olarak 1826 kabul ediliyor. Bu nedenle her yıl Eylül ayının ilk haftası Zabıta Haftası olarak kutlanıyor. Bu yıl teşkilatın 199. kuruluş yıl dönümü dolayısıyla yurt genelinde her yıl düzenli etkinlikler yapılıyor.