Türkiye ‘Kruvaziyer’ Turizminde Rekora Koşuyor

Kruvaziyer turizmi, son yıllarda hem yolcu sayısındaki hızlı artış hem de sürdürülebilirlik ve teknolojik yeniliklere yaptığı yatırımlarla küresel turizm sektöründe dikkat çeken bir büyüme gösteriyor. Cruise Lines International Association (CLIA) tarafından yayımlanan “Kruvaziyer Endüstrisi 2025 Raporu”, sektörün dayanıklılığını, büyüme ivmesini ve sürdürülebilirlik vizyonunu bir kez daha ortaya koydu. Rapora göre kruvaziyer turizmi, 2024 yılında %9,3’lük artışla 34,6 milyon yolcuya ulaşarak rekor kırarken; 2028’de bu rakamın 42 milyona çıkması bekleniyor. Sektörün küresel ekonomiye katkısı ise 168,6 milyar dolarla bugüne kadarki en yüksek seviyeye ulaştı. Dünyadaki bu trendden Türkiye’de son yıllarda nasibini almaya başladı. Türk turizm şirketlerinin kruvaziyer sektörüne açılmasına yönelik önemli çalışmalar yürüten Ahmet Yazıcı, Türkiye ve dünyadaki kruvaziyer turizmini ve Antalya Limanı’nın potansiyelini Akdeniz Gerçek Gazetesi için değerlendirdi.

Türkiye’nin kruvaziyer turizmindeki ilk 6 ay performansını değerlendirir misiniz? Yıl sonu tahmininiz nedir? Türkiye yılı nasıl bir rakamla kapatır?

Evet, sektör olarak ilk 6 ayda gerçekten memnun edici bir tabloyla karşı karşıyayız. Kültür veTurizm Bakanlığı’nın verilerine göre, 2025’in ilk yarısında Türkiye limanlarına toplam 490 kruvaziyer gemisi yanaştı. Bu da geçen seneye göre yaklaşık %18’lik bir artış anlamına geliyor. Özellikle İsrail’deki savaş ve Ukrayna savaşı gibi bölgesel krizler, cruise hatlarının rotalarını Türkiye’ye kaydırmasına neden oldu. Bu sayede Kuşadası, Çeşme ve İstanbul gibi limanlarımızda ciddi bir yoğunluk yaşandı. Bu yıl toplamda 150 bin civarında kruvaziyer yolcusu ağırlamayı hedefliyoruz; bu da yaklaşık %50’ye yakın bir artış demek. Gemilerin doluluk oranlarının yüksek olması, kapasite artışları ve yeni gemilerin suya inmesiyle beraber 2025 sonunda 2,5 milyon yolcu bandını rahatlıkla aşabileceğimizi düşünüyoruz. Sadece sayısal artış değil; ülke ekonomisine katkı açısından da oldukça bereketli bir sezon yaşıyoruz. Yaz aylarında talebin zirve yapmasıyla Türkiye kruvaziyer turizminin rekorla kapatacağı kanaatindeyiz.

Kruvaziyer turizminde önümüzdeki yıllar için bir hedef rakamı var mı? 2028’de 42 milyon yolcuyu hedefinden bahsediliyor? Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?

Kruvaziyer Endüstrisi 2025 Raporu’na göre 2028 yılında kruvaziyer turizminde 42 milyon yolcu hedefi bulunuyor. Bu rakamın içinde lüks segment de önemli bir yer tutuyor; burada da 1,5 milyon yolcuya ulaşılması bekleniyor. Bu rakamlar, Türkiye’nin global kruvaziyer pazarı içindeki
payını artırma hedefini net biçimde ortaya koyuyor. Ayrıca rapora göre, kruvaziyer tatilini tercih edenlerin ortalama yaşı 46,5, yolcuların %36’sı ise 40 yaş altındaki genç kuşaklardan oluşuyor. Bu, sektörün sadece sayıca değil, kültürel ve teknolojik olarak da yenilendiğinin
göstergesi.

Türkiye’nin Akdeniz rotasında daha güçlü bir yer edinmesi ve kruvaziyer turizminden daha çok pay alması için neler yapması gerekir?

Türkiye’nin potansiyeli gerçekten çok büyük; ancak bunu daha ileri taşımak için birkaç kritik adıma odaklanmamız gerekiyor. Öncelikle liman altyapılarımızı, özellikle elektrikli yanaşma, atık yönetimi ve hızlı check-in gibi modern ve sürdürülebilir çözümlerle güçlendirmeliyiz. İkincisi,
pazarlama ve destinasyon tanıtımında daha agresif bir strateji izlemeliyiz; zira kruvaziyer yolcularının önemli kısmı, limanların etrafındaki kültürel ve gastronomik deneyimlerle de ilgileniyor. Üçüncü olarak da sektördeki 2050 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda yeşil yatırımlar ve çevre dostu gemilere uygun liman projeleri geliştirmeliyiz. Bunlar hem global cruise operatörlerinin hem de genç kuşak yolcuların tercihlerini doğrudan etkiliyor.

Kruvaziyer turizminde Türkiye’nin rakipleri kimler? Hangi ülkeler?

Türkiye, Akdeniz havzasında çok önemli bir oyuncu; ancak burada ciddi rakiplerimiz de var. Başta Yunanistan, İtalya, İspanya ve Fransa gibi köklü kruvaziyer destinasyonları geliyor. Ayrıca Hırvatistan ve Karadağ gibi daha küçük ama popüler rotalar da cruise hatlarının ilgisini çekiyor.
Özellikle Adriyatik ve Batı Akdeniz rotalarında çok güçlü bir rekabet var. Bizim avantajımız; hem coğrafi konumumuz hem de zengin tarih, kültür ve gastronomi çeşitliliğimiz.

Kruvaziyer turizminde Türkiye’nin lider limanları hangileri? İstanbul, Kuşadası, İzmir, Antalya nasıl bir sıralama var?

Türkiye’de kruvaziyer turizminin kalbi Kuşadası’nda atıyor; yıllardır en çok gemiyi ve yolcuyu ağırlayan limanımız Kuşadası Limanı. Onu Galataport İstanbul takip ediyor; özellikle yeni yatırımlar ve mega gemilere ev sahipliğiyle öne çıkıyor. Üçüncü sırada İzmir Limanı var. Antalya Limanı ise hem Doğu Akdeniz’in giriş kapısı olması hem de yeni projelerle potansiyelini artırması bakımından dikkat çekiyor. Yani genel sıralama Kuşadası, İstanbul, İzmir ve Antalya şeklinde. Ancak Antalya’nın ilerleyen yıllarda bu sıralamada daha yukarılara çıkması çok mümkün.

Antalya Limanı’nı nasıl buluyorsunuz? Potansiyeli ve daha çok gemi gelmesi için neler yapılmalı?

Antalya Limanı, aslında çok büyük bir potansiyele sahip. Özellikle yaz aylarında Akdeniz rotalarında önemli bir durak olabilecek kapasitesi var. Ancak burada daha fazla yolcu ve gemi çekmek için altyapı yatırımlarını artırmak, yolcu terminalini modernize etmek ve liman çevresindeki turizm çeşitliliğini geliştirmek gerekiyor. Antalya’nın tarihi dokusu, doğal güzellikleri ve lüks otel altyapısıyla çok büyük avantajı var. Eğer bu potansiyel doğru şekilde değerlendirilirse, Antalya Limanı birkaç yıl içinde Türkiye’nin ilk üç kruvaziyer limanı arasına
girebilir.

Türkiye, Akdeniz’in Kruvaziyer Rotasında Güç Kazanacak

2028’e kadar 650 bin yatak kapasiteli 310 gemilik filonun devreye girmesi hedeflenirken, kruvaziyer sektöründe sürdürülebilirlik odaklı yatırımlar da hız kesmeden sürüyor. CLIA raporuna göre, şu anda 33 limanda aktif OPS (karada elektrik) altyapısı bulunuyor; 24 liman için onay alınmış durumda ve 18’i de planlama aşamasında. Konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Yazıcı, Türkiye’nin ve Akdeniz’in kruvaziyer turizmindeki konumunu güçlendirmenin önemine dikkat çekti. “Kruvaziyer turizmi artık yalnızca büyüme rakamlarıyla değil, gençlerin beklentilerini karşılayan, çevreci ve inovatif çözümlerle de şekilleniyor. Bu dönüşüm; hem ülkemize hem de bölge turizmine uzun vadeli katkı sağlayacak. Sektördeki bu yenilikçi yaklaşım, Türkiye’nin Akdeniz rotasında daha güçlü bir yer edinmesine de zemin hazırlıyor” diye konuştu.