Sosyal Medyada Görünüm Kaygısı Arttı! Akdeniz Üniversitesi’nden Çarpıcı Araştırma

Akdeniz Üniversitesi'nden (AÜ) Dr. Fahrettin Kayan, 500 kişi üzerinde yaptığı Sosyal Medya Bilinci Ölçeği araştırmasında; kullanıcıların dijital platformlardaki görünüm kaygısı ve bilinç düzeyini ölçtü. Kayan araştırmada yaş, cinsiyet, eğitim ve gelir gibi değişkenlerin sosyal medya kullanım alışkanlıklarını doğrudan etkilediğini belirledi.

Dr. Fahrettin Kayan tarafından yürütülen akademik çalışmada, bireylerin sosyal medya platformlarında dış görünüşe verdikleri önem, bu mecraları kullanma bilinçleri ve dijital temsilleri kapsamlı olarak analiz edildi.

18 Yaş Üstü 500 Kişi ile Görüşüldü

18 yaş üstü aktif sosyal medya kullanıcısı 500'den fazla kişiyle yapılan anket sonucu oluşturulan 'Sosyal Medya Bilinci Ölçeği' başlıklı makale, AÜ İletişim Fakültesi Dergisi'nde yayımlandı.

Paylaşım Öncesi Dış Görünüm Hazırlığı

Sosyal medyanın bireylerin kimlik sunumu, dış görünüşe dair algısı ve psikolojik etkileri üzerine yeni bir ölçme aracı geliştirildiğini ifade eden Dr. Kayan, kullanıcıların platformları hangi düzeyde bilinçle kullandığı, paylaşımlarına ne kadar özen gösterdiği, filtre ve yapay zeka destekli içeriklerin nasıl psikolojik karşılık bulduğunun değerlendirildiğini belirtti.

Dr. Kayan, "Ölçek geliştirme süreci; sosyal medya kullanım sıklığı, filtre kullanımı, yapay zeka destekli görsel düzenlemeler, paylaşım öncesi dış görünüm hazırlığı, sosyal onay beklentisi, estetik müdahalelere duyulan ihtiyaç gibi boyutları içerdi" açıklamasını yaptı.

Sosyal Medyada Kadınlar Daha Aktif

Sosyal medya kullanımında kadınların daha aktif olduğunu dile getiren Dr. Kayan şu bilgileri verdi:

"Yaş arttıkça sosyal medya kullanımı azalıyor ama bilinç seviyesi artıyor. Genç kullanıcılar daha uzun süre sosyal medya kullanırken, yaş ilerledikçe bu süre azalıyor. Ancak kullanıcılar, platformları daha seçici ve bilinçli şekilde kullanıyor. Kadın kullanıcılar daha yoğun görünüm kaygısı taşıyor. Kadınlar, filtre ve yapay zeka uygulamalarını daha sık kullanıyor, kendilerini sosyal medyada iyi ve güzel gösterme isteği erkek kullanıcılara göre daha yüksek."

"Eğitim Seviyesi Yükseldikçe Sosyal Medya Bilinci Artıyor"

Eğitim ve gelir seviyesinin araştırmada önemli rol oynadığına işaret edenDr. Kayan, "Eğitim seviyesi yükseldikçe sosyal medya bilinci artıyor. Üniversite mezunu kullanıcılar, sosyal medyada daha bilinçli davranıyor. Filtre kullanımına daha eleştirel bakarken, lise ve ortaöğretim mezunlarında görünüm kaygısının daha baskın olduğu görülüyor. Gelir seviyesi düştükçe görünüm kaygısı ve dijital müdahale artıyor. Daha düşük gelir grubundaki bireylerin filtrelere, görsel düzenleyicilere ve yapay zekaya yönelme eğilimi daha fazla" şeklinde konuştu.

"Sosyal Medyada Kendimizi İfade Etme Biçimimiz Değişti"

Araştırmayı yaparken farklı düzeylerde 500 kişiden yararlandıklarını sözlerine ekleyen Kayan, "Artık insanlar sosyal medyada nasıl göründüğüne, diğerlerinin onları nasıl gördüğüne daha fazla önem veriyor. Bu da sosyolojik olarak önemli bir dönüşüme işaret ediyor. İnsanlar kendilerini filtrelerle daha iyi hissediyor. Ancak bu durum kaygı düzeyini artırıyor. Bazen estetik müdahalelere yönelme noktasına kadar varabiliyor. Aynaya bakmak yerine kendini çekip, görünümünü değerlendiren kullanıcı profili ortaya çıktı" dedi.

Firmalar da Yararlanıyor

Çalışmasında sadece bireylerin değil, dijital pazarlama yapan firmaların da dikkatini çekebilecek veriler olduğuna değinen Dr. Fahrettin Kayan, "Firmalar da bu dönüşümden faydalanıyor. Sadece ücretsiz filtreler değil, ücretli programlar ve dijital estetik araçlar da bu pazarda önemli yer tutuyor" dedi.

Yapay Zeka ile Tercih Yaparken Dikkat! Akdeniz Üniversitesi Profesöründen Kritik Uyarı