ATB Başkanı Ali Çandır: "Tarımda Girdi Maliyeti Yükseldi"

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Nisan 2025'e ait Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) verilerini yayımladı. Endekse göre, tarımsal girdi fiyatları aylık yüzde 2,03, yıllık yüzde 30,12 arttı. Aynı dönemde tarımsal üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) ise aylık yüzde 0,45 düştü. Verileri değerlendiren Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Başkanı Ali Çandır, bu tablo karşısında üreticinin ciddi şekilde dezavantajlı konuma düştüğünü belirtti.

“Mart’taki Yavaşlama Bitti, Nisan’da Yeniden Hızlı Artış Başladı”

Tarım-GFE’deki aylık artışın, 2015'ten bu yana ölçülen Nisan ayı ortalaması olan yüzde 1,67’nin üstüne çıktığını vurgulayan Çandır, Mart ayında görülen nispi yavaşlamanın Nisan’da sona erdiğini söyledi. Yıllık artışta ise yüzde 32,51 olan 10 yıllık ortalamanın biraz altında bir artış gerçekleştiğini aktardı.

“Tohum Sabit, Yem Fiyatı Yükseldi”

Alt kalemlerdeki değişimlere dikkat çeken Çandır, tohum fiyatlarının sabit kaldığını, buna karşın yemde yüzde 3,61’lik artış yaşandığını belirtti. Enerji, gübre, ilaç ve veterinerlik hizmetlerinde de aylık artışlar kaydedildi. Yıllık bazda ise özellikle veteriner hizmetlerinde yüzde 56,94’lük artış dikkat çekti.

“Tarım-ÜFE Düşerken Girdiler Arttı”

Nisan ayında üretici fiyatlarındaki aylık düşüşün 10 yıllık ortalamanın çok altında olduğunu söyleyen Çandır, “Tarımda üretici fiyatları düşerken, girdi maliyetleri artmaya devam etti. Bu durum, üretici aleyhine bir tabloyu ortaya koyuyor” dedi. Tarım-ÜFE’nin yıllık artışı yüzde 27,50 olarak açıklanırken, girdi fiyatları artışı bu seviyenin üstünde seyretti.

Üretici Aleyhine Seyreden Eğilim Sürüyor

Çandır, “Mayıs, Haziran ve Kasım’da üretici lehine seyreden fiyatlar, Nisan ayında yeniden aleyhte dönmüş durumda. Üreticiler yalnızca tarımsal girdilerle değil, diğer maliyetlerle de mücadele etmek zorunda” diyerek uyarılarda bulundu.

Yurt İçi ve Yurt Dışı Üretici Enflasyonu Tarımı Etkiliyor

Nisan ayında YD-ÜFE yüzde 4,41 aylık artış gösterirken, Yİ-ÜFE yüzde 2,76 arttı. Gıda üretici fiyatları aylık yüzde 3,18, yıllık yüzde 27,08 oranında yükseldi. Bu verilerin tarıma dayalı sanayi fiyatlarının, tarım üretim fiyatlarını geçtiğini gösterdiğini ifade eden Çandır, maliyet baskısının sürdüğünü dile getirdi.

Tüketici Enflasyonu Yüksek Seyrediyor

TÜFE verilerine de değinen Çandır, Nisan ayında tüketici enflasyonunun aylık yüzde 3,00, yıllık yüzde 37,86 seviyesinde gerçekleştiğini, bu rakamların 20 yıllık ortalamaların oldukça üzerinde olduğunu söyledi. Özellikle yaş meyve-sebze enflasyonunun yıllık yüzde 59’a ulaşmasının dikkat çekici olduğunu belirten Çandır, “Tüketici enflasyonu üretici enflasyonunun üzerinde seyretmeye devam ediyor” dedi.