Antalya'nın Sesi Iklığ Nedir? Nasıl Çalınır?

Antalya’nın köklü halk kültüründe önemli bir yere sahip olan iklığ, geçmişten günümüze aktarılan eşsiz bir yaylı çalgı türü olarak biliniyor. Doğal malzemelerden üretilen yapısıyla Anadolu müziğinin derinliklerinden gelen bu çalgı, Antalya kültürünün ayrılmaz bir parçası olarak biliniyor.

Antalya’da hangi halk çalgıları kullanılıyor?

Antalya yöresinde halk müziğinin ruhunu taşıyan pek çok otantik çalgı yer alıyor. Bunlar arasında ıklığ, kabak kemane, sipsi, üç telli cura, zilli def, kaşık, bağlama, davul ve zurna öne çıkan enstrümanlar olarak biliniyor. Çalgılar hem düğünlerde hem de yayla şenliklerinde Antalya'nın duygularına tercüman oluyor.

Antalya'nın Geleneksel Halk Çalgılarından Biri: Iklığ

Antalya yöresi halk çalgıları arasında yer alan iklığ, gövdesine bağlanmış uzun bir sap ve bu sapa yerleştirilen teller ile karakterize edilen bir yaylı çalgıdır. Hem yapısı hem de tınısı ile geçmişin izlerini günümüze taşıyan bu çalgı, halk müziği repertuarında özgün bir yer edinmiştir. Yörüklerin sesi olan bu çalgı günümüzde sık rastlanmasa da seslerini zaman zaman duyuruyor.

Iklığ'ın Yapısı ve Özellikleri Nelerdir?

Iklığ, iki temel parçadan oluşur: gövde ve uzun sap. Sapın ucunda tellerin akort edilmesini sağlayan burgular bulunur. Genellikle 2 ya da 3 telden oluşan bu çalgının telleri geleneksel olarak at kılı ya da hayvan bağırsağından elde edilir. Bu doğal malzemeler sayesinde iklığın çıkardığı ses, oldukça otantik ve insan ruhuna dokunan bir tınıya sahiptir.

Iklığ Nasıl Çalınır?

Iklığ, yay yardımıyla çalınan bir enstrümandır. Yay da tıpkı teller gibi at kılından yapılabilir. Müzisyen, enstrümanı dikey olarak dizleri arasında tutar ve yayı tellerin üzerinde gezdirerek tınıyı oluşturur. Bu teknik, ona hem ses hem de icra açısından klasik keman ailesinden ayıran özel bir kimlik kazandırır.

Halk Kültüründeki Yeri Ne?

Yalnızca bir enstrüman olmanın ötesinde iklığ, Antalya'nın kırsal alanlarında yüzyıllardır söylenen türkülerin, ağıtların ve halk hikâyelerinin sesi olmuştur. Düğünlerden kına gecelerine, yayla eğlencelerinden hüzünlü törenlere kadar pek çok kültürel ortamda kullanılmıştır. Bu yönüyle hem eğlencenin hem de yasın sesi olma özelliği taşır.

Günümüzde Iklığ Çalınıyor mu?

Günümüzde iklığ çalan usta sayısı azalsa da, halk müziğiyle ilgilenen sanatçılar ve yerel kültürü yaşatmayı görev edinmiş dernekler bu enstrümanı yaşatmak adına çalışmalar yürütüyor. Antalya'daki bazı kültür merkezlerinde, müzik atölyelerinde ve üniversitelerin halk müziği bölümlerinde iklığ hâlâ öğretimi yapılan nadir çalgılardan biri olarak yaşatılıyor.