Antalya Müzesi Kapanıyor! Direniş Sürüyor

Yıllardır Antalya’nın kültürel ve tarihi mirasına ev sahipliği yapan Antalya Müzesi’nin yıkılarak yenileneceği ve 2026 yılı içerisinde yeni bir bina ile hizmete açılacağı duyurulmuştu. 1972 yılından itibaren kent tarihini ve kültürünü yansıtan müzenin eski binasının yıkılmaması ve kısmen korunması için Antalya Kültürel Miras Derneği (ANKA), Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na yıkımın iptali ve binanın kısmen korunması için başvuru yapmıştı. Birçok meslek odasından ve uluslararası derneklerden destek gelen müzenin tescillenmesi talebinde bulunulmuştu. ANKA dilekçesinde, Antalya Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun Dokuma Fabrikası ve Pil Fabrikası binaları için kısmi koruma kararı alarak Türkiye’ye örnek olduğu hatırlatırken verilen dilekçeye olumsuz yanıt gelmişti. Bir üst kurula konunun taşındığı ve cevap beklendiği öğrenildi. Süreç devam ederken Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği de düzenlediği panelde müzenin akıbeti hakkında çözüm önerilerini sunmuş ve müzenin kültür varlığı olması gerektiğini açıklamıştı. Antalya Bilim Üniversitesi ve Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği son olarak 30 Mayıs 2025’te Antalya Arkeoloji Müzesi’ni Yeniden Düşünmek konulu Bitirme Projesi sergisi düzenlemişti. 7 Temmuz günü yapılan eylemle birlikte kent paydaşları müzenin yıkımına karşı tepkilerini dile getirmişti.

ESERLER NEREYE TAŞINACAK? YIKIM NE ZAMAN YAPILACAK?

Son olarak sazlı sözlü yapılan eylemde Müze Çalışma Grubu’nu oluşturan kurum temsilcileri, akademisyenler, avukatlar ve çevreciler ortak kürsüde söylemlerini yineleyerek kararın geri çekilmesini ve müzenin güçlendirilerek korunması gerektiğini belirtti. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın internet sayfasında yayınlanan kamuoyu bilgilendirmesinde, ‘Bakanlığımıza bağlı birimimiz Antalya Müzesi 16 Temmuz 2025 tarihinden itibaren ziyarete kapalı bulundurulacaktır. Kamuoyuna saygıyla duyurulur” söylemine yer verildi. Buna göre 16 Temmuz’da ziyarete kapanacağı belirtilen müzedeki eserlerin ne zaman ve nereye taşınacağı bilgisi de bulunmuyor. Eserlerin ne kadar sürede taşınacağı ve yıkımın ne zaman başlayacağı ile ilgili herhangi bir duyuru da yapılmadı.

“ŞEFFAFLIK YOK, DEMOKRATİK SÜREÇ İŞLETİLMEDİ”

Antalya’nın simge yapılarından biri olan müze binasının yıkım kararına karşı kent paydaşları bir kez daha eylem yaptı. Müze önünde düzenlenen basın açıklamasında, yapının yalnızca teknik değil, aynı zamanda tarihsel, mimari ve toplumsal işlevleriyle değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Açıklamada, Türkiye’de yarışma projesiyle inşa edilen ilk müze olması nedeniyle bu binanın sadece bir yapı değil, aynı zamanda bir dönemin mimari anlayışını ve kamusal belleğini temsil ettiği ifade edildi. Müzenin kütüphane, konferans salonu ve bahçesiyle bir bütün olarak sosyal yaşam alanı sunduğu hatırlatıldı. Basın açıklamasında karar alma süreçlerindeki şeffaflık eksikliğine dikkat çekildi. Depreme dayanıklılık raporunun kamuoyuyla ne zaman ve hangi yöntemle paylaşıldığı konusunda soru işaretleri olduğu belirtilirken, taşınma ve yıkım ihalelerinin kapalı şekilde yürütülmesinin demokratik ve hukuki ilkelerle bağdaşmadığı vurgulandı.

“EKONOMİK VE KÜLTÜREL ZARAR KAÇINILMAZ”

Yıkım kararının yalnızca kültürel değil, ekonomik açıdan da kamuya zarar vereceği ifade edilen açıklamada, müzenin turizm sezonu boyunca açık kalmasının Antalya’ya döviz girdisi sağladığına dikkat çekildi. Yapının yıkılması yerine çağdaş bir restorasyonla yeniden işlevlendirilmesinin hem kente hem kültürel mirasa katkı sağlayacağı dile getirildi. Eylemde konuşan kent bileşenleri, yıkım kararının ivedilikle durdurulması ve farklı disiplinlerden uzmanlar, yerel paydaşlar ve kamu temsilcilerinin bir araya geleceği katılımcı bir süreç başlatılması gerektiğini söyledi. Sürecin “ortak akıl” ve “kamu yararı” temelinde yürütülmesinin önemine dikkat çekildi. Son aylarda çeşitli platformlarda tepkilerini sürdüren kent paydaşları, henüz somut bir adım atılmadığını belirterek, yıkım kararının iptal edilmesi yönündeki çağrılarını bir kez daha yineledi.

YIKIM KARARI İPTAL EDİLSİN ÇAĞRISI YİNELENDİ

Antalya’da çeşitli sivil toplum kuruluşlarının ve kent paydaşlarının katılımıyla düzenlenen basın açıklamasında, Antalya Arkeoloji Müzesi’nin yıkım kararı tekrar protesto edildi. Antalya Barosu, ANKA, Akdeniz Üniversitesi Öğretim Elemanları Derneği, Arkeologlar Derneği Antalya Şubesi, Akdeniz Serbest Mimarlar Derneği, Kültür Sanat-Sen, Eğitim-Sen Antalya Şubesi, Eğitim-İş Antalya Şubesi, Antalya Kent İzleme Platformu, Koruma ve Restorasyon Uzmanları Derneği, Kültür Sanat Sen Antalya Şubesi ve Mülkiyeliler Birliği Antalya Şubesi gibi önemli kuruluşların temsilcileri, müzenin kültürel ve tarihsel önemine dikkat çekti. Yapılan açıklamalarda, 1964 yılında kazandığı ulusal mimari yarışma ile dikkat çeken Antalya Arkeoloji Müzesi’nin, Akdeniz iklimine uygun tasarımı ve çağdaş müzecilik anlayışıyla önce çıktığı belirtildi. Katılımcılar, müzenin Türkiye’de yarışma projesiyle inşa edilen ilk müze binası olma özelliği taşıdığını ve bu yüzden yalnızca fiziksel bir yapı olmanın ötesinde, kent belleği ve kültürel miras açısından büyük bir öneme sahip olduğunu vurguladı. Basın açıklamasında, müzenin mevcut yapısının korunarak büyütülmesi gerektiği ifade edildi. Uzmanlar, müze alanının daha genişletilmesi için çevredeki kamu alanlarının kullanılmasını önerdi. Ayrıca, mevcut binanın yıkılmasının, müzenin sergileme kapasitesini ve fonksiyonlarını karşılamak için yeterli olmayacağına dikkat çekildi. Müze binasının korunarak, çağdaş bir restorasyonla hem işlevsel hem de kültürel ihtiyaçlara yanıt verecek şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiği ifade edildi. Katılımcılar, mevcut yapının sadece mimari bir değer taşıyan bir yapı olmanın ötesinde, Antalya’nın tarihi ve kültürel kimliğini yansıttığını vurgulayarak, yıkım kararının iptal edilmesi gerektiğini bir kez daha dile getirdi.

KAPATILMADAN ÇAĞRI

Uluslararası Kültür Sanat Göç ve Uyum Derneği (US-DER) öncülüğünde tepki gezisi olarak organize edilen ve 'Yıkılmadan önce bu eşsiz mekanda zamana tanıklık etmeye davetlisiniz' çağrısıyla duyurulan rehberli müze turu, 15 Temmuz Salı günü (bugün) saat 15.00’te gerçekleştirilecek.