26 yıl geçti ama değişen bir şey yok: “Deprem değil, ihmal öldürüyor!”

Türkiye’nin en büyük felaketlerinden biri olan 17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi’nin üzerinden 26 yıl geçti. İnsan Hakları Derneği (İHD) Antalya Şubesi, depremin yıl dönümünde yaptığı açıklamada hem kayıpları andı hem de deprem politikalarına yönelik eleştirilerini dile getirdi.

26 Yılın Acı Bilançosu

Kocaeli-Gölcük merkezli 7.4 büyüklüğündeki depremde resmi rakamlara göre 17 bin 480 kişi hayatını kaybetti, 43 bin 953 kişi yaralandı. Binlerce ev, işyeri, okul ve kamu kurumu yıkıldı ya da ağır hasar gördü.

Aradan geçen 26 yılda Bingöl (2003), Van (2011), Elazığ (2020), İzmir (2020), Maraş merkezli 6 Şubat (2023), İstanbul (2025) ve Balıkesir (2025) depremleriyle yeni acılar yaşandığı hatırlatıldı.

“Hazırlıklar Kâğıt Üzerinde Kaldı”

Açıklamada, her depremden sonra araştırma komisyonları kurulduğu, güvenli konut ve afet planlarının konuşulduğu ancak çoğu zaman bu projelerin kâğıt üzerinde kaldığı vurgulandı.

Deprem toplanma alanlarının alışveriş merkezlerine ve rezidanslara dönüştürüldüğü, kentsel dönüşümün ise rant odaklı ilerlediği ifade edildi.

İmar Affı Eleştirisi

İHD Antalya Şubesi, son 21 yılda 7 kez imar affı çıkarıldığını hatırlattı. 2018’deki “imar barışı” düzenlemesiyle 3 milyondan fazla kaçak ya da imara aykırı yapıya kayıt belgesi verildiği, bunun da deprem riskini artırdığı belirtildi.

Toplanan milyarlarca liranın nerede kullanıldığının ise açıklanmadığı ifade edildi.

Toplanma Alanları Yetersiz

İstanbul özelinde 1999 sonrası belirlenen 493 toplanma alanının büyük kısmının imara açıldığı ve yerine AVM ya da otopark yapıldığına dikkat çekildi. Bugün 16 milyonluk şehirde sadece 77 toplanma alanı bulunduğu belirtildi.

“Deprem Dirençli Şehirler Bir İnsan Hakkıdır”

Açıklamada, “Riskli binalarda oturmayın” söyleminin sorumluluğu halka yüklediği, oysa güvenli konutlarda yaşamanın bir insan hakkı olduğu vurgulandı.