Antalya Ticaret Borsası (ATB) Ocak Ayı Meclisi, Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci başkanlığında toplandı. Yönetimin bir aylık çalışmasıyla ilgili üyelerin bilgilendirildiği Meclis’te ATB Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır; tarım, ekonomi ve kente ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 2022 yılını bir önceki yıldan daha düşük ve zayıf performansla geçirdiklerini ifade eden Başkan Ali Çandır, "Antalya olarak ülke ortalamasının üzerinde bir ekonomik hareketlilikle yılı tamamladık. Ancak 2021 yılına göre giderek durağanlaşan bir dönemi de yaşadık. 2022 yılını özellikle girdi maliyetlerindeki artışlarla hatırlayacağız. Çünkü katlandığımız maliyetlerle uyumlu fiyatlara ulaşmadık. Özellikle tarımsal üretim ve ticaretle uğraşanlar olarak yılı, daha çok borçlanarak ve birikimlerinden harcayarak faaliyetlerimizi sürdürmek zorunda kaldık. 2022 yılı şirket hareketliliğine baktığımızda kentimizde daha hareketli bir yıl geçirdiğimizi söyleyebilirim. Kurulan şirkette kentimizdeki yüzde 58’lik artışa karşılık ülkemizde yüzde 28’lik artış yaşanmıştır. Kapanan şirkette de benzer bir durum yaşanmıştır. Kentimizdeki kapanan şirkette yüzde 67’lik artış yaşanırken, ülkemizde yüzde 42’lik bir artış olmuştur. Yani 2022 yılında Antalya’da, ülke geneline göre çok daha fazla şirket kurulmuş ve kapanmıştır. Önceki yıllardan sıra dışı ölçüde farklılık söz konusu olmuştur" diye konuştu.
"ANTALYA’DA ÇEKLE ÖDEME YÜZDE 132 ARTTI"
Antalya’da ve Türkiye’de çekle ödeme ve kullanılan kredilere yönelik bilgiler veren Başkan Çandır, "Kentimiz iş dünyasındaki çekle ödeme hacmi 2022 yılında yüzde 132 artarken, ülkemizde yüzde 94 artmıştır. Yıllık yurt içi üretici enflasyonunun yüzde 100’lerde seyrettiğini düşünürsek, reel bir işlem hacmi artışından bahsetmek mümkün değildir. Diğer taraftan karşılıksız çek hacminde kentimizdeki yüzde 76’lık artışa karşılık ülkemizde yüzde 49’luk artış olmuştur. Kapanan şirket artışındaki sıra dışı yükseliş için bir gösterge olabilir. Fakat protestolu senet hacminde ise tam tersine bir gelişme yaşanmıştır. Ülkemizde yüzde eksi 4,7’lik azalışa karşılık kentimizde protestolu senet hacmi geç yıla göre yüzde eksi 11,3 azalmıştır. Senetli iş hacmini bilemediğimizden ancak çekle ödeme hacmindeki değişime uygun bir değerlendirme yaptığımızda bile bu azalışlar dikkat çekici olmuştur. 2022 yılında kullanılan kredilerde ise kentimiz ülke genelinin oldukça altında kalmıştır. Aslında bu durumu yıl boyunca hemen her mecliste dile getirmiştim. Yani ülkemiz ortalamasının üzerinde hareketli bir yıl geçiriyoruz ama ortalamanın altında bir krediye erişim yaşıyoruz. Bu da bizi yavaşlatıyor demiştim. Şimdi yıllık değerlendirmede bunu daha açık görebiliyoruz. Toplam nakdi kredi artışında ülkemiz genelindeki yüzde 55’e karşılık kentimizde yüzde 41’lik bir gerçekleşme olmuştur. Üstelik ülke genelinde kredilerin yüzde 60’ından fazlasını özel bankalar sağlarken, kentimizde ancak yüzde 50’sini özel bankalar sağlamıştır. Krediye ihtiyaç duyduğumuz bu dönemde özel bankaların kentimiz iş dünyasına bakışını bir kez daha yaşayarak öğrendik ve not ettik. Özel bankalardan borcuna sadakati yüksek olan kentimiz iş dünyası için kredi musluklarını gevşetmesini bekliyor ve talep ediyoruz" ifadelerini kullandı.
“KAMUOYU İŞLEYİŞİ ÖNEMSEMELİ”
Antalya’da ihracatın yüzde 52’sinin tarım alanından oluştuğunu vurgulayan Başkan Ali Çandır, "Kentimiz ihracatı 2022 yılını yüzde 7,5 artışla, bu yıl tarihinde ilk kez 2 milyar doları aşarak 2 milyar 24 milyon olarak gerçekleşti. İhracatımızın yüzde 52’sini oluşturan tarım sektörü ise yaşadığı düşüşe rağmen ikinci kez 1 milyar doları aşmayı başardı. Üreticilerimize, ticaret erbaplarımıza ve ihracatçılarımıza teşekkür ediyorum. Ancak üzülerek belirtmeliyim ki gerek toplam ihracatımız gerek tarım ve gıda ihracatımız ülkemiz büyümesinin gerisinde kaldı. Cumhuriyet'imizin 100'üncü yılında daha fazla çalışıp, ihracatımızı daha yukarılara taşımalıyız. Biliyorsunuz Eylül, 2021’den beri Antalya halleriyle ilgili domates, sebze ve meyve endeksleri açıklıyoruz. Kamuoyundan ve kurumlardan gördüğümüz ilgi ve aldığımız tepkiler, bizleri motive etmektedir. Enflasyonun ana sebebi olarak gösterilen, sebze-meyve üretim ve ticaretinin Antalya halleri özelindeki 2022 yılı hareketliliğini kısaca paylaşmak isterim. Hallerimizde toplam üretimin yaklaşık yüzde 20’si kadarı işlem görmektedir. Hallerdeki miktar ve fiyat değişimlerine baktığımızda, yurt içi üretici enflasyondan farklı değildir. İşlem miktarı ortalama yüzde eksi 25 azalmışken işlem fiyatları ortalama yüzde 117 kadar artabilmiştir. Tarımsal girdi fiyatları yüzde 122 tarımsal üretici fiyatları ise yüzde 151 artmıştır. Yani hallerdeki işlem miktarı azalmasına rağmen işlem fiyatları, ne girdi maliyetleri kadar ne de üretici fiyatları kadar artmadı. Bu demektir ki kamuoyumuz, hallerdeki işleyişi daha çok önemsemelidir. Böylece daha etkin yani sağlıklı fiyat oluşumunu destekleyeceklerdir. Halbuki toplam üretimin ülkemizde yaklaşık yüzde 30’nun kentimizde ise yaklaşık yüzde 20’sinin işlem görebildiği haller söz konusudur" şeklinde konuştu.
(İHA)
