Başkan Davut Çetin, “Yüksek enflasyon
firmaların fiyatlama davranışlarını, maliyet-kar hesaplarını bozmuştur. Enflasyon muhasebesine geçilmemesi ve
vergilerde enflasyon düzeltmesinin yetersiz kalması enflasyon vergisini yüksek
boyuta taşımıştır. Enflasyon gelir dağılımı adaletsizliği gibi katma
değer, kar dağılımında da adaletsizlik yaratmakta, büyük işletmelerle KOBİ’ler
arasındaki uçurum büyümektedir. Bu nedenle enflasyonda tünelin sonundaki ışığı görmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz”
dedi.
Başkan Çetin açıklamasında şunları
kaydetti: “2022 Ağustos ayı enflasyonu bir önceki aya göre TÜFE’de yüzde 1,46,
Yİ-ÜFE’de yüzde 2,41 olarak açıklanmıştır. Yıllık enflasyon ise tüketici
fiyatlarında yüzde 80,21, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 143,75 olmuştur. TÜFE’de
grup bazında en yüksek aylık artış yüzde 7,01 ile “sağlık” ve yüzde 6,55 ile
“eğitim gruplarında gerçekleşmiştir. Ağustos ayında, endekste kapsanan 144 mal
ve hizmet kaleminin 123’ünde artış görülmüştür. En yüksek aylık artış yüzde 34
ile posta hizmetlerinde, yüzde 24,24 ile üniversite eğitiminde olurken bu ürünü
yüzde 16,72 ile ilaçlar ve yüzde 14,21 ile meyve sebze suları izlemiştir. En
fazla düşüş ise yüzde 8,00 ile tavuk eti ve yüzde 7,79 ile akaryakıtta gerçekleşmiştir.
“GIDA SEPETİNDE YILLIK ARTIŞ YÜZDE 90”
Ağustos ayında İTO Geçinme Endeksi
yıllık artışı yüzde 99,91 olarak açıklanmıştır. İTO endeksi gıda grubunda
yıllık artış yüzde 107,2 Türk-İş gıda sepeti yıllık artışı yüzde 119,1, TÜİK
gıda sepeti yıllık artışı yüzde 90,25’dir. TÜİK ve İTO endekslerinde gıda
dışında, konut, ev eşyası, giyim gibi alanlarda da benzer farklılık devam
etmektedir.
“YÜKSEK ARTIŞLAR GÖRÜLMEKTE”
Üretici fiyatlarında aylık artış yüzde
2,41 olurken yıllık artış önceki aya göre gerilemiş, önceki ayın yüzde 144’lük
zirve düzeyinden dönüş ortaya çıkmıştır.
Petrol ve demir-çelik fiyatlarında gerileme üretici enflasyonunda
yavaşlama sağlamıştır. Buna karşılık aylık bazda dayanıklı tüketim grubunda yüzde 4,55, dayanıksız tüketim
grubunda yüzde 3,69, tütünde yüzde 14,74, madencilik ürünlerinde yüzde 9,31,
ecza ürünlerinde yüzde 6,92, kağıt ürünlerinde yüzde 6,28, içeceklerde yüzde 5,90,
elektronik ürünlerde yüzde 5,60 gibi yüksek fiyat artışları görülmektedir.
“ELEKTERİK’İN SON ARTIŞI ENDEKSE
YANSIMADI”
Döviz kurunda sıçrama yaşandığı Kasım
2021’den sonra enflasyonda mevsimlik etki kaynaklı da olsa ilk kez yavaşlama
eğilimi görülmüştür. Bu yavaşlamada küresel resesyon endişesiyle emtia
fiyatlarında gerileme, akaryakıt indirimleri, meyve ve sebze fiyatlarında yaz
dönemi düşüşleri, et fiyatlarında ve giyimde indirimler etkili olmuştur. Ancak,
enflasyonda düşüş trendinin başladığını söylemek için erkendir. Elektrik
tarifelerindeki son artış henüz endekse yansımamıştır. ÜFE’de elektrik-doğal
gaz fiyatında yıllık artış yüzde 400’lere gelmektedir. Dünyada petrol ve metal
fiyatları düşse de kömür, doğal gaz, gübre, yem, pamuk, mısır, patates gibi
ürünlerde fiyat artışları devam etmektedir.
“REFORMLARI HIZLANDIRMAMIZ GEREKİYOR”
Dün açıklanan Orta Vadeli Program,
enflasyon hedeflerini ortaya koyması bakımından olumlu bir adım olmuştur.
Bununla birlikte OVP’de yılsonunda yüzde 65, gelecek yıl yüzde 24,9, 2024’de yüzde
13,8, 2025’de yüzde 9,9 şeklindeki enflasyon hedeflerinin Merkez Bankası tarafından geçen ay
açıklanan hedeflerin üzerinde olması, enflasyonla mücadele kararlılığı
noktasında soru işaretlerine yol açmıştır. Gerek bu konuda gerekse OVP’de
büyüme, cari açık, kur tahmini ve enflasyon hedefi arasında uyum hususunda
ekonomi yönetiminin açıklamalar yapacağını tahmin ediyorum. Avrupa’da enerji
krizinin ülkemize yatırım ve ihracat açısından yeni fırsatlar getirebileceği
bir dönemde, enerji başta olmak üzere temel girdilerde maliyetleri düşürecek
sektörel reformları hızlandırmamız gerekiyor. Dolayısıyla sektörel ve kurumsal
reformların da OVP’yi tamamlayıcı biçimde gündeme gelmesini ümit ediyorum.”
HABER MERKEZİ
