Türk milleti için bir ölüm kalım mücadelesi olan Sakarya Meydan Muharebesi, Gazi Mustafa Kemal’in stratejik yönlendirmesiyle tarihe geçti. Mustafa Kemal’in, “Hattı müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. O satıh, bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı, vatandaşın kanıyla ıslanmadıkça, terk olunamaz” şeklindeki tarihi emriyle birlikte hat taktiği bırakılarak savunma savaşı yapıldı. Bu strateji nedeniyle, çekilmek zorunda kalan birlikler tutundukları her noktada direniş göstermeye devam etti. Sonuç olarak savaşın gerçekleştiği geniş alanlarda şehit mezarları yer aldı.

Şehit mezarlarını bulma çalışmaları

Muharebe alanları araştırmacısı emekli albay Kadim Koç, Sakarya Meydan Muharebesi’nde resmi kayıtlara göre 5 bin 713 şehidin olduğunu belirtiyor. Ancak kayıplar ve esirler göz önüne alındığında, bu sayının çok daha fazla olabileceğini vurguluyor. Koç, bu bölgedeki şehit mezarlarına 100 yıl geçmesine rağmen gereken ilginin gösterilmediğini söylüyor. Kesikavak köyünde bulunan iki şehidin mezarının yanı sıra, Kalecikli Salih dedenin mezarını da bulup torunlarıyla buluşturduklarını ifade eden Koç, hala binlerce isimsiz şehidin mezarının bulunmayı beklediğini belirtiyor.

Uluslararası Tarsus Festivali Başlayacak! Uluslararası Tarsus Festivali Başlayacak!
Şehit olan binlerce askerin mezarı bulunmayı bekliyor

“Şehit mezarlarına yeterince sahip çıkamıyoruz”

Kadim Koç, savaşın üzerinden bir asır geçmesine rağmen şehit mezarlarına gerektiği kadar sahip çıkılmadığını ifade ederek, şunları söyledi: "Bu isimsiz kahramanları bulup, gelecek nesillere aktarmamız gerekiyor. Şehit mezarlarımıza yeterince sahip çıkamıyoruz." Ayrıca, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün her yıl yaptığı jeoradar taramaları sayesinde, bulunan şehit mezarlarının üzerine abide inşa edildiğini söyledi. Ancak, bu çalışmalar sonucunda yalnızca sekiz şehitlik yapıldığını ve sahipsiz kalan binlerce mezar olduğunu belirtti.

Şehit olan binlerce askerin mezarı bulunmayı bekliyor

Dağınık haldeki şehit mezarları

Sakarya Meydan Muharebesi’nin geçtiği alanda şehit mezarlarının oldukça dağınık bir şekilde bulunduğunu ifade eden Koç, şehit mezarlarının bazen bir tepenin zirvesinde, bazen bir köyün avlusunda yer aldığını söyledi. “100 kilometrelik bir cephe ve 30 kilometrelik derinliği olan bu geniş alanda, şehitlerimizin mezarlarıyla karşılaşabiliyorsunuz. Şehit mezarlarını korumamız gerekiyor. Onlara olan borcumuzu bu şekilde ödeyebiliriz” dedi.

Şehit olan binlerce askerin mezarı bulunmayı bekliyor

“Duyarlı insanlardan oluşan ekiplerle çalışıyoruz”

Koç, konuşmasının devamında şehit mezarlarını bulmak için oluşturdukları ekibin çalışmalarına değinerek, “Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün bilgisi dahilinde bu alanda çalışmalar yürütüyoruz. Duyarlı insanlardan oluşturduğumuz ekiplerle bölgeyi tarıyor ve şehit mezarlarını tespit ediyoruz” ifadelerini kullandı.

Kaynak: İHA