Türkiye'ye ilk olarak 1750 yılında bir Türk aile tarafından ticaret gezisi
sırasında Mısır'dan Alanya'ya süs bitkisi olarak getirilen muz, 1920'li
yıllarda ise meyve olarak üretilmeye başladı. O tarihten itibaren Antalya,
Manavgat, Alanya, Gazipaşa ve Mersin'de üretimine devam edilen muzun son
yıllarda üretiminin 4 mevsime yayılması amacıyla serada, örtü altı üretimine
geçildi. Alanya'da günden güne üretim alanı artan muzun 2019 yılında
yetiştirildiği alan 4 bin 650 dekar örtü altı, 8 bin 500 dekar açık alan olmak
üzere toplam 13 bin 150 dekara yükseldi. Geçen yıl Alanya'da bu alanlardan
toplam 80 bin ton muz üretimi yapıldı.
İklimin etkisiyle pek çok tropikal meyvenin üretiminin yapıldığı Gazipaşa ilçesi de son dönemde yerli muz üretiminin en önemli merkezlerinden biri oldu. İlçede 3 bin 500 dekarı örtü altı, 13 bin 400 dekarı açık alan olmak üzere 16 bin 900 dekar alanda muz üretilirken, geçen yılki rekolte 81 bin tonu buldu. Manavgat'taki tamamı örtü altı olmak üzere 6 bin dekar alanda muz üretimi yapılırken, geçen yılki rekolte50 bin ton olarak gerçekleşti.
ÜRETİMİ ARTTI
5 yıl önce ülke tüketiminin karşılanmadığı ve ihtiyacın yüzde 50'sinin ithal
muzla karşılandığı görülürken, son 3 yıldır yapılan üretim iyileştirmeleri,
örtü altı üretim ve çiftçi teşvikleriyle artırılan yerli muz üretimi ithal muz
ihtiyacını azalttı. Antalya bölgesinde üretilen yerli muz, Türkiye'nin yıllık 1
milyon ton civarında olan muz ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılar hale geldi.
ÜRETİMDE TALEP PATLAMASI
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, ilçede yapılan muz üretiminin ciddi
seviyelere yükseldiğini söyledi. Devlet desteklerinin ve sübvansiyonlu
kredilerin artması, faiz oranlarının düşmesi sonrası muz yetiştiriciliğinin son
3 yılda artığını ve muz üretiminde talep patlaması yaşadıklarını belirten
Göktepe, "Modern seraların yapılmasına da çok ciddi talep var. Biz de bu
doğrultuda üreticilerimize teknik personel desteği veriyoruz. Seraların hemen
hemen yüzde 80'i modern seralar. Artık kendi ısıtma sistemi olan, damla
sulamasıyla hem sera örtüsünün çift kat çekilmesiyle modern bir şekilde
yapılıyor" dedi.
MUZ SERADAN 5 TL'YE ÇIKIYOR
Alanya'da örtü altı ve açık alanda muz yetiştiren yaklaşık 2 bin 500- 3 bin
üretici olduğunu ve 450 rakımda örtü altında muz üretimi gerçekleştirildiğini
aktaran Tahir Göktepe, şunları söyledi: "Bölgede şu anda 600 bin ton muz yetiştiriciliği yapılıyor. Baktığımızda
bu da ülke ihtiyacının yaklaşık yüzde 65- 70'lerini karşılar durumdayız. Örtü
altına girmiş olması hasebiyle senenin her ayında muzda ürün alınabiliyor. Örtü
altı muz şu anda 5 TL'nin üzerinde. Bu da demek değildir ki üretici çok
kazanıyor. Girdi maliyetleri çok yüksek, elektriğimiz çok yüksek, diğer kompoze
gübreler olsun, bitki koruma ürünleri olsun, işçilik de çok ciddi maliyet. Yine
de üreticimiz şu anda muz üretmekten, muzun fiyatından, muz bitkisiyle
uğraşmaktan, toprakla uğraşmaktan memnun."dedi.
BAHÇEDE 5, PAZARDA 7-8 TL
İthal muzun kilosunun 13-15 TL'ye kadar dayandığı son günlerde, Antalya
bölgesinde üretilen yerli muz bahçeden kilosu 5- 5.5 TL arasında alıcı
bulurken, fiyatlar pazar tezgahlarına ise ortalama 7- 8 TL olarak yansıdı.
Antalya bölgesinde yerli muzun daha fazla üretilmesi için çalışmalar sürerken,
pazarcılar ve tüketicilerin tercihi de yerli muzdan yana oldu.
Antalya'da semt pazarında yerli muz satışı yapan Adem Sevilgen, yerli muzun son
zamanlarda çok talep gördüğünü söyledi. İthal muzun rağbet görmediğini de ifade
eden Sevilgen, "Pazarda ithal muz yok. Artık yerli muz satıyoruz. Şu anda
fiyatı 8 TL. Alanya'dan, Gazipaşa'dan getirdik bu muzu" dedi. DHA
