Arkeoloji ve turizm çevremiz malum epeydir Göbeklitepe ile uğraşıyor. Yeraltından çıkardığımızı konuşarak yerüstündekini baraj gölüne gömme aymazlığını perdelemiş oluyoruz gibi sanki. Bu arada Göbeklitepe’ye “uzay çatı” yaparak binlerce yıllık bir sentezi de ancak biz oluşturabilirdik.

Şanlıurfa il merkezinin yaklaşık olarak 22 km kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarında yer alan dünyanın bilinen en eski kült yapılar topluluğudur. Bu yapıların ortak özelliği, T biçimindeki 10-12 dikilitaş yuvarlak planda dizilmiş, araları taş duvarla örülmüştür.

Diğer anlatımla Göbekli Tepe, çevredeki oldukça gelişmiş ve derinlik kazanmış bir inanç sistemine sahip olan avcı-toplayıcı gruplar açısından önemli bir kült merkezidir. Bu durumda bölgenin en erken kullanımının günümüzden en azından 11.600 yıl öncesine dayandığı ileri sürülmektedir. Sahi “İlk İnsan” Adem ile Havva kaç yaşındaydı. Bu arada “Beşikler vermişim Nuh’a, salıncaklar, hamaklar. Havva Ana’n dünkü çocuk sayılır, Anadolu’yum ben; tanıyor musun” diyen Ahmet Arif Göbeklitepe’den haberdar mıydı?Söz konusu dikilitaşlar, ‘stilize insan heykelleri’ olarak yorumlanmaktadır. Özellikle D yapısı merkez dikilitaşlarının gövdesinde bulunan insan el ve kol motifleri, bu konudaki her türlü şüpheyi ortadan kaldırmaktadır. Biz Göbeklitepe ile avunup tanıtım için bölgede dizi çekerken, 2019 yılında dünyadaki arkeolojik keşiflere bakalım mı?

KAFASI KESİK İSKELETLER

İngiltere'de Great Whelnetham köyündeki Roma dönemine ait mezarlıkta kafaları vücutlarından ayrılmış iskeletler bulundu. Suffolk’taki 4. yüzyıla ait olduğu bilinen mezarlardaki 52 iskeletin 17'sinde kafalar, bacakların yanına ya da arasına konulmuş durumdaydı. Suffolk eyaleti, MS 1. yüzyılın ortasından MS 5. yüzyılın başlarına kadar Roma idaresi altında kaldı.

'FİRAVUN'UN TEK ARKADAŞININ' RENGARENK MEZARI

Mısır’da, renkli kabartmaları olan yazıtlarla süslenmiş mezar bulundu. Kahire’nin güneyindeki Sakara’ya yakın noktadaki mezar, yaklaşık 4400 yıl önce Mısır’ı yöneten Beşinci Hanedan dönemine ait. 'Firavun'un tek arkadaşı' yazısının bulunduğu mezarın Khuwy adında kıdemli bir yetkiliye ait.

AFRİKA DIŞINDAKİ EN ESKİ HOMO SAPİENS KALINTISI

Yunanistan'da bulunan 210 bin yıllık olduğu düşünülen iki kafatasından birinin diğerinden 40 bin yıl daha yaşlı olduğu tespit edilen diğer kafatası oldu. Zira bu kalıntının bir Homo sapiense ait olduğu belirlenmişti.Böylece Apidima 1 adı verilen kafatası Afrika kıtası dışında ve dolayısıyla Avrupa'da bulunan en eski Homo sapiens kalıntısı oldu.

KRALLAR VADİSİ'NDE YENİ KEŞİFLER

Krallar Vadisi'nde, yaklaşık 3000 yıl önce kraliyet ailesinin gömüldüğü yerde çok sayıda keşif yapıldı. Mısırlı arkeologlar o dönemde işçilerin mezarlar için malzeme ürettikleri bir atölye kompleksi buldu. Ayrıca bölgede çanak çömlek boyama, mobilya üretimi ve altın temizleme atölyeleri de ortaya çıkarıldı. Mumyalamadan kalan keten, Vadide ekmek pişirmek ve yiyecek, su depolamak için kullanılan bir alan da bulundu.

'BRONZ ÇAĞI'NIN NEW YORK'U'

İsrail’in Tel Aviv kentinin 30 kilometre kuzeyindeki En Esur kazı alanında 5000 yıllık bir antik kent keşfedildi. Bölgedeki en büyük Bronz Çağı kenti olan ve 65 hektarlık bir alana yayılan kent, dönemin New York'u olarak adlandırılmaya başlandı.

30 AHŞAP LAHİT

Mısır'ın güneyindeki Luksor'da 30 ahşap lahit keşfedildi. 19'uncu yüzyılın sonundan bu yana ilk kez içinde insan mumyaları olan bu kadar çok lahit keşfedildi.3 bin yıl önce kurulan 22'nci hanedanlığa ait olduğu belirlenen mumyaların üst düzey rahipler ve yakınlarına ait olduğu tahmin ediliyor.

2200 YILLIK SAVAŞÇI MEZARI

İngiltere’deki 2200 yıllık bir mezarda, Demir Çağı kalkanı, bir savaş arabası ve şaha kalkmış bir pozisyonda gömülmüş iki midilli kalıntısı ortaya çıkarıldı.Ülkedeki en önemli keşiflerden biri olarak adlandırılan kazı çalışmalarında yaklaşık 75 santimetre çapındaki savaş kalkanının üzerinde dikkat çeken süslemeler bulunuyor.

İRAN'DAKİ ESRARENGİZ DUVAR

İran’ın batısındaki Serpol Zehap şehrinde yaklaşık 115 kilometre uzunluğunda tarihi bir duvar ortaya çıkarıldı. Kuzeydeki Bamu Dağları’ndan güneydeki Zhaw Marg köyü yakınlarındaki bir bölgeye doğru, uzanan Gawri duvarının hacminin yaklaşık bir milyon metreküp taş olduğu tahmin ediliyor.MÖ 4. ila MS 6. yüzyıllar arasında yapıldığı belirtilen taş duvar boyunca yıkılan yapıların kalıntıları da yer alıyor.

SIRADIŞI KAFATASI MİĞFERİ

Ekvador’un Salango bölgesinde yapılan kazılarda eşine ilk kez rastlanan kafatasında miğfere sahip çocukların kalıntılarına ulaşıldı. Bu miğferlerin diğer çocukların kafataslarından yapılmış olması arkeologları şaşırttı.