Mimarlar Odası Antalya Şube Başkanı Özge Köksal, Antalya’da kentsel dönüşümün rant amaçlı yapılmaması gerektiğini belirterek, ’’ Kentsel dönüşüm, müteahhit düşüncesiyle kar amaçlı değil, kamunun gerek teknik, gerekse finansal desteğiyle, kamu yararı gözetilerek yapılmalı ve insanca yaşayabilir kentsel mekanlar yaratılmalıdır’’dedi.
ÇAĞDAŞ, YAŞANABİLİR ÇEVRELER OLUŞTURULMALI
Kentsel dönüşüm, binaların yıkılarak yeniden
yapılması değil, kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenen alanlarda yaşayacak
halkın, o alanlardan dışlanmadan sosyal donatı alanları ve teknik altyapının
kentsel standartlar çerçevesinde iyileştirilerek, çağdaş yaşanabilir çevrelerin
oluşturulması olmalıdır’’
YAP-SAT-ÇI MÜTEAHHİT ANLAYIŞI
Kentsel yenileme ya da kentsel dönüşüm,
yıllardır yap-satçı dediğimiz müteahhitler tarafından kat karşılığı olarak
yapılanlar ile aynı mantıkla yine müteahhitlere yaptırılmaktadır. Burada rant
en önemli kriterdir. Bu alanlara mevcut yapı yoğunluğundan daha cazip imar
hakları verilmektedir’’
KİMLİKSİZ KENTSEL YERLEŞİM ALANLARI
Kentsel Dönüşüm” projeleri ile kentin özgün
kimliği ve özellikleri de yok edilmeden yapılmalıdır. Bu değerler korunmayınca,
görüntüleri ve ifadeleri birbirlerine tıpa tıp benzeyen, mimiklerini bile
yitirmiş, estetik ameliyatlı insanlara benzeyen, TOKİ binaları gibi Kimliksiz
Kentsel Yerleşim Alanları ortaya çıkmaktadır.
--------------------------
Antalya’da kentsel dönüşüm projeleri ve 25 bin
ölçekli Çevre Düzeni Planı(Master Plan)ilgili olarak Akdeniz GERÇEK’e
değerlendirmeler yapan Mimarlar Odası Antalya Şube Başkanı Özge Köksal, kentsel
dönüşümün rant amaçlı düşünülmemesi gerektiğini vurguladı. Köksal, ,’’ Kentsel
dönüşüm, müteahhit düşüncesiyle kar amaçlı değil, kamunun gerek teknik, gerekse
finansal desteğiyle, kamu yararı gözetilerek yapılmalı ve insanca yaşayabilir
kentsel mekanlar yaratılmalıdır’’şeklinde konuştu.
Özge Köksal, Antalya Büyükşehir Belediyesi
tarafından yapılan 25 binlik Çevre Düzeni Planı’nın(Master Plan) başlığında her
ne kadar 5 ilçe denmişse de kendilerine bilgilendirme toplantısında sunulan
çalışmanın Muratpaşa, Kepez ve Konyaaltı ilçeleri için yapılan analiz ve
önerilere yer verildiğini belirtti.
DÖŞEMEALTI VE AKSU İÇİN 20 KAT ÖNERİSİ
Köksal,’’
Planda Aksu ve Döşemealtı ilçeleri için sadece ön araştırılmalar yapılmış ve
müdahale kararları geliştirilmemiştir. Master Planın sunumunda verilen plan
şemasında 20 kata kadar maksimum kat önerisinde bulunulmuştur. Yüksek yapılar
gerek inşaat maliyetleri açısından, gerekse kentin sosyal yapısı açısından
uygun bir yapılaşma değildir. Büyük siteler, komşuluk ilişkilerini ortadan
kaldırdığı gibi, orada oturanlara da ek giderler getirmektedir. Böylelikle
kentsel dönüşüme uğrayan alanlarda eskiden oturanların buralardan daha uzak
yerleşim alanlara göçü söz konusu olacaktır’’dedi.
BİNALAR
YIKILIP YENİDEN YAPILIYOR
Mimarlar Odası Antalya Şube Başkanı Özge
Köksal,’’ Kentsel dönüşüm, kentteki
sorunlu alanlardaki mevcut mekansal, sosyal ve ekonomik yapının
değiştirilmesini hedefleyerek, buraların sağlıklı ve yaşanabilir hale
getirilmesi için yıkıp, yeniden yapılandırma veya canlandırma projeleri
üreterek uygulama yapmaktır. Kentsel dönüşümde iki farklı durum vardır.
Ülkemizde ise, son yıllarda özellikle büyükşehirlerimizde, daha çok rant amaçlı
olarak gündeme gelen bu kavramlar için, 16 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren
Kentsel Dönüşüm Kanunu diye de dillendirilen 6306 sayılı Afet Riski Altındaki
Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ve 5393 sayılı Belediye Kanununun
73.maddesinin değiştirilmesi gibi özel yasalarla, yasal zeminler
hazırlanmıştır. Ancak 6306 Sayılı kanun ile kentsel dönüşümün mümkün
olamayacağı uygulamalardan da görülmektedir. Kanun ile sadece binalar yıkılarak
yeniden yapılmaktadır. Kentsel dönüşüm, binaların yıkılarak yeniden yapılması
değil, kentsel dönüşüm alanı olarak belirlenen alanlarda yaşayacak halkın, o
alanlardan dışlanmadan sosyal donatı alanları ve teknik altyapının kentsel
standartlar çerçevesinde iyileştirilerek, çağdaş yaşanabilir çevrelerin
oluşturulması olmalıdır’’dedi.
RANT
KAVGASI OLMADAN YAPILMALI
Rant kavgası olmadan kentsel dönüşümün amacına
uygun yapılması gerektiğine dikkat çeken Köksal, “Kentin sorunlu bölgelerinin; rant
kaygısı olmadan, orada yaşayanlar ve yaşayacaklar tarafından da kabul gören ve
onlara daha sağlıklı yaşam olanakları olan“Kentsel Dönüşüm” projeleri ile kentin
özgün kimliği ve özellikleri de yok edilmeden sağaltılması gerekmektedir. Bu
değerler korunmayınca, görüntüleri ve ifadeleri birbirlerine tıpa tıp benzeyen,
mimiklerini bile yitirmiş, estetik ameliyatlı insanlara benzeyen, o kentin
özgün yapılaşmasına, karakterine hiç de uymayan TOKİ eliyle oluşturulan
yapılaşmalarda olduğu gibi, Kimliksiz Kentsel Yerleşim Alanları ortaya
çıkmaktadır. Ülkemizde yapılan kentsel yenileme ya da kentsel dönüşüm, çoğunlukla
yıllardır yap-satçı dediğimiz müteahhitler tarafından kat karşılığı olarak
yapılanlar ile aynı mantıkla yine müteahhitlere yaptırılmaktadır. Burada rant
en önemli kriterdir. Çünkü bu alanlara, imar planlarıyla mevcut yapı
yoğunluğundan daha cazip imar hakları verilmektedir’’ diye konuştu.
DÖNÜŞÜM
MÜTEAHHİT DÜŞÜNCESİYLE YAPILMAMALI
Kentsel dönüşümün müteahhit düşüncesiyle kar
amaçlı yapılmaması gerektiğini söyleyen Köksal,’’ Kentsel Dönüşüm, TOKİ’nin bu
güne kadar yapmış olduğu uygulamalarda olduğu gibi, aidiyetlik duygusu ve insani
boyutları tamamen unutarak, sadece rant kaygısı güdülerek yapılmamalıdır.
Kentsel dönüşüm, müteahhit düşüncesiyle kar amaçlı değil, kamunun gerek teknik,
gerekse finansal desteğiyle, kamu yararı gözetilerek yapılmalı ve insanca
yaşayabilir kentsel mekanlar yaratılmalıdır. Bu arada kentlinin aidiyetlik
duygusunu yitirmemesi için, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının iyi
değerlendirilmesi gereklidir. Ayrıca kentsel mekanların şekillenmesinde en
önemli rol oynayan imar planlarının hazırlanmasında klasik planlama biçiminden
vazgeçilerek, yeni planlama biçimleri hatta her kentin kendine özgü ekonomik konut
tipleri geliştirilmelidir’’ dedi.. DENİZ TOPKAYA
