Müsilaj
tehlikesi Marmara’dan sonra Ege Denizi’nde de görülmeye başladı. Sahil
kentlerinde ve akarsu kenarlarında kirlilik ve müsilaja karşı alarm verilirken,
Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO) Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik,
“Müsilaj kirlilikte sebep değil bir sonuç"dedi.
Müsilajın bakterilerin
strese ve çeşitli etkenlere karşı verdikleri tepki olduğuna dikkat çeken JMO
Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, müsilaj tehlikesinin ayrıntılarını
aktarırken Boğaçayı’nın ve Düden’in kurtarılması için kritik önemde önerilerde
bulundu.
‘MÜSİLAJ, DOĞAYA VERDİĞİMİZ ZARARIN YANSIMASI’
Çeltik şu bilgileri paylaştı:
“Özellikle Türkiye'nin göllerinde bu dönemde yaşanan renk
değişikliği, Boğaçayı'ndaki yaşanan durumun da nedeni olarak hava
sıcaklığındaki değişimler ve farklı noktalardaki su seviyelerinin değişikliğini
gösterebiliriz. Düden Çayı'nda da yine Ocak ayında yaşanan balık ölümlerinden
sonra baskın türlerin değişmesi suda renk değişikliğine neden oldu. Müsilaj,
gerekli şartlar sağlandığında ortadan hızlıca kaldırılabilecek birşey değildir.
Müsilajın birçok sebebi olabilir. Ancak bugün yaşadıklarımız, uzun zamandır
doğaya verdiğimiz zararın bir yansımasıdır.
Müsilajla
mücadelede doğaya birçok yararlı bakteri türü ekebilirsiniz. Boğaçay'da söz
konusu alanda yosunlaşması dağıtmak için yosunla beslenen balıklar salınabilir.
Bunu yaparak oradaki görüntü kirliliğini biraz olsun azaltabilirsiniz.
Düden'deki balıkların yerine yeni balıklar ve yararlı bakteri türleri
ekebilirsiniz. Ancak bu alanların eski günlerine dönebilmesi için en az 5-6
yıllık bir sürenin geçmesi gerekir. İnsanların doğayı bilinçsizce, sebep
sonucunu kafasında tartmadan, bir takım günlük çıkarlar uğruna kirliliklerini
doğaya bırakmasının sonuçlarını yaşıyoruz.”
‘MÜSİLAJI KULLANABİLİRİZ’
Müsilajın aynı
zamanda bir protein çeşidi olduğunun altını çizen Başkan Çeltik şöyle devam
etti: “Eğer ki müsilaj ağır metallerden ve kirlilikten arındırılabilirse, ilaç
sanayinde faydalı amaçlar için kullanılabilir. İnsan eliyle oluşmuştur. Doğayı
eski haline getirmek artık çok zor. Yararlı bakteriler ve balıklar bu konuda
yardımcı olabilir ancak geçmişte bu yöntemlerden kötü sonuçlar da alındığı
oldu. Örneğin sazan ekildi, diğer türleri yok etti. Müsilajla mücadele hem
zamana yayılmalı hem de bilimsel bir temele yaslanmalı.”
ANTALYA’YA ‘DEŞARZ’ UYARISI!
“Bugün Marmara Denizi üzerinden Türkiye'nin çeşitli bölgelerine yayılan müsilajın nedeni olarak derin deşarzlardan söz ediliyor. Bugün hem Hurma'da hem de Lara'daki tesislerde derin deşarz var. Bunlar ile ilgili yetkililerin gereğini yaptığını düşünüyorum ancak bu deşarzların da müsilajın sebebi olabileceği düşünülüyor. Müsilajı ortadan kaldırmayı da, Boğaçayı'nı ve Düden'i kurtarmayı da su yüzeyinden kirliliği toplamaya çalışarak yapamayız. Bugün Marmara'daki sanayi Antalya'da olsa buraları çok hızlı bir şekilde kaybedebiliriz. Antalya'nın zemini traverten gözenekli yapıya sahip olduğu için diğer illere göre çok daha dikkatli olmalıyız.”
Özgür
Cem BOYNUEĞRİ
