Yüksek enflasyonun gelir dağılımını bozucu, ekonomide belirsizlik ve verimsizlik yaratan etkisine vurgu yapan ATSO Başkanı Davut Çetin, gelinen durumun daha etkili para ve maliye politikalarının gerekliliğini ortaya koyduğunu söyledi. Başkan Çetin açıklamasında şunları kaydetti:
“TÜİK, 2021 Eylül ayı enflasyonunu TÜFE’de %1,25, Yİ-ÜFE’de %1,55, yıllık
enflasyonu ise tüketici fiyatlarında %19,58, yurt içi üretici fiyatlarında %43,96
olarak açıklamıştır. TÜFE artışında mobilya ve su gibi ürünleri kapsayan ev
eşyası ve konut grupları fiyat artışları, Yİ-ÜFE artışında gıda, petrol, metal, elektrik, tekstil fiyatları
etkili olmuştur. TÜFE endeksinde
kapsanan 415 maddeden 318’inin ortalama fiyatı artmış, en yüksek artış %5,15
ile eğitim grubunda gerçekleşmiş, bunu %3,33 ile ev eşyası, %2,34 ile konut
grupları izlemiş, giyim ve ayakkabı grubunda ise %0,16 oranında düşüş
gözlenmiştir. Eylül ayında en yüksek artış gösteren ürün %33,72 ile kömür olurken
bu ürünü %30,46 ile kıvırcık ve %29,52 ile ulaşım servis ücreti izlemiştir.”
SEBZE-MEYVE, ENFLASYONU AZALTICI ETKİ YAPTI
“TÜİK’e göre mevsim geçişine rağmen
sebze-meyve ve giyim fiyatları Eylül ayında gerilemiş ve enflasyonu azaltıcı
etkide bulunmuştur. Sebze ve meyve fiyatlarının Eylül ayında %3, giyim
fiyatlarının binde 2 oranında azaldığı görülmektedir. Yine TUİK’e göre ekmek,
bakliyat fiyatları artarken kuzu eti, zeytinyağı, süt ürünleri fiyatlarında Eylül
ayında düşüş kaydedilmiştir.”
KİRA ARTIŞLARI ENFLASYONA YANSIMADI
Tarımda ve giyimde mevsimlik ürün
geçişi, ayrıca son aylarda kamuoyunda çok tartışılan kira artışları henüz
enflasyona yansımamıştır. TUİK enflasyon sepetinde yıllık kira artışı %12’dir. Ayrıca,
geçtiğimiz Temmuz ayından bu yana devam eden bazı sektörlerdeki indirimli KDV
uygulamasının sona ermesi önümüzdeki süreçte yeni fiyat artışları yaşanmasına
neden olabilir.
ÇEKİRDEK ENFLASYON YÜKSELDİ
“Enflasyon, Merkez Bankası ve
uzmanların beklentilerinin üzerinde gerçekleşmiş, çekirdek enflasyonda düşüş
beklentisi de gerçekleşmemiş, çekirdek enflasyon yükselmiştir. Bu ortamda Merkez
Bankasının faiz indiriminde aceleci davranması enflasyon beklentilerinin
bozulması riskini beraberinde getirmiştir. Bu nedenle enflasyonun sonuçları ve
nedenleri konusunda uzun zamandır söylediklerimizi maalesef tekrarlamak
zorundayız. Enflasyon, kısa dönemde bazı sektörlerde canlanma yaratır görünse
de enflasyonla büyüme kısa vadeli bir yanılgıdır. Enflasyon gelir dağılımını
bozarak, ekonomide belirsizlik ve verimsizlik yaratarak orta vadede büyümeye de
olumsuz etkide bulunur.”
‘ENFLASYONUN NEDENİ ÜRETİCİ VE TÜCCAR DEĞİL’
“Ayrıca enflasyonun nedeni Toptancı
Haller, üreticiler veya tüccarlar değil, arz-talep dengesizliği, maliyet
artışları ve beklenen enflasyonun artmasıdır.
Serbest piyasa ekonomisinde hiç kimse yüzlerce üründe aynı anda fiyat
artışını iradi olarak gerçekleştiremez. Dünyada enerji maliyetleri, ülkemizde
de enerji fiyatları artarken bu konularla zaman kaybetmemeli, güven tesisine
önem vermeliyiz. Enflasyonda durum, daha etkili para ve maliye politikası
önlemlerinin gerekli olduğunu göstermektedir.”
Akdeniz Gerçek Haber
Merkezi
