Antalya’nın Alanya İlçesi’nde yaşayan Umut Buğra Deveci adında, 4 yaşındaki talasemi hastası çocuğun annesi Elif Deveci, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi KİT Koordinatörlüğü hakkında Türkiye’yi sarsacak iddialarda bulunmuştu. Buna göre; Tıp Fakültesi’ne gittiklerinde düzenli olarak tedaviye başlayacakları ve her gittiklerinde doktor muayenesinden geçip kan alınacağı söylenilen anne Elif Deveci, “Biz de söylenildiği gibi devam ettik. Bir taraftan da hem eşimin hem de benim ailemden ilik uyumu olabilecek hiçbir uygun donör bulunmamış oldu çeşitli nedenlerden ötürü” diyerek uzun süren tedaviye ilişkin çarpıcı iddiaları sıraladı.
Anne Elif Deveci, “Biz artık çocuğumun oyalandığını
düşünüyoruz. Ya da bizden para talep ettiklerini düşünüyoruz. Ben KİT
Koordinatörlüğü’nden Aysun hanıma sesimizi gerekirse tüm dünyaya duyurmak
istediğimizi ifade ettim ve Tıp Fakültesi’nin bu tür bir olayla adı kötüye
çıkacağından sesimizi duyurmamamız gerektiğini ifade ettiler. Demem o ki, bizi
oyalıyorlar. Donörümüzün satıldığını ya da bizden para istediklerini
düşünüyorum” şeklinde konuşmuştu. Prof.
Dr. Alphan Küpesiz, hasta merkezi tarafından Umut’un yakın takipte olduğu ve
düzenli kan transfüzyonu aldığını belirterek, aileye tüm gelişmelerin sade ve
net olarak anlatıldığını savundu.
BAŞHEKİMDEN AÇIKLAMA: ‘KURUMA İNANÇ SARSILIYOR’
Akdeniz Üniversitesi Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Yıldıray Çete, talasemi hastası Umut’un annesi Elif Deveci’nin ses getiren iddialarına ilişkin Akdeniz Gerçek’e konuştu.
Çete, “Basına yansıyan haberleri gördük ve üzüldük. Bütün branşlarımızda öyle ama çocuk kök hücre bölümümüzde son derece özverili çalışan, hastalarına şefkatli ve sıcak yaklaşan bir iklimimiz var. Özellikle kök hücre naklinde anne babaların endişelerini, süreç uzayınca kaygılarını çok iyi anlıyorum. Ancak haberlere konu olan olayın nasıl olduğunun bizim tarafımızdan da anlaşılmasında fayda var” diyerek şu ifadeleri kullandı:
“Hastanemizin
başhekimi olarak hastalarımızın şikayetlerinin, yakınmalarının olabileceğinin,
akıllarına çeşitli soru işaretlerinin gelebileceğinin farkındayız. Sonuçta
hasta ya da hasta yakını olmak hiç kolay değil. Bizde kişi, cinsiyet, köken
ayrımı yapmadan, herkese doğru ve iyi bir tedavi ulaştırmaya çalışıyoruz, bir
kamu kurumu ve Antalya ilinde en önemli üçüncü basamak üniversite hastanesi
olarak. Bu çok hassas bir konu, çocuklarımızı ilgilendiriyor. Çok sayıda hasta
tedavi görüyor. Merkezimizin adının doğru olmayan, kötü haberlerle anılması
anne babaların akıllarında soru işaretleri yaratıyor, kuruma inançları
sarsılıyor. Bunlar çok önemli konular.”
HASTANEDEN AYRINTILI SÜREÇ DEĞERLENDİRMESİ
Çocuk Kemik
İliği (Kök Hücre) Nakil Ünitesi sorumlusu Prof. Dr. Alphan Küpesiz de yine aynı
skandal iddialara konu olan sürecin nasıl işlediği, hastanın merkeze nasıl
başvurduğuna ilişkin detaylı bilgiler paylaştı. Prof. Dr. Alphan Küpesiz, hasta
merkezi tarafından Umut’un yakın takipte olduğu ve düzenli kan transfüzyonu
aldığını belirterek, aileye tüm gelişmelerin sade ve net olarak anlatıldığını
savundu. Küpesiz açıklamasında, “Yukarıdaki bilgilendirmede görüldüğü gibi
merkezimiz dışında gelişen bir işleyiş söz konusudur” dedi.
Buna göre; 2017 doğumlu Umut Buğra Deveci’ye tanı 18.10.2017 tarihinde konuldu. Küpesiz, hastalıkla ilgili şu bilgileri paylaşıyor:
“Talasemi hastalarının tek küratif tedavi yöntemi kemik iliği naklidir. Talasemi majör hastalarında öncelikle akraba içi verici taraması yapılmaktadır ancak hastamızın kardeşi olmaması üzerine akraba dışı taramaya geçilmiştir. Olgu 05.01.2018 tarihinde kemik iliği transplantasyon konseyimizde değerlendirilmiş ve akraba dışı vericiden kök hücre nakli yapılmasının gerekli ve hayati açıdan önemli olduğu kararına varılmıştır. Ankara Üniversitesi Kemik İliği Bankası aracılığı ile yapılan tarama sonucu 09.03.2018’de hem yurt içinde hem de yurt dışında doku grubu tam uyumlu verici saptanmamıştır.
Taraması aralıklı güncellenen olgu için
12.07.2018 tarihinde ise yurt dışı taraması sonucunda Amerika Doku Bankası’nda
doku grubu tam uyumlu verici bulunmuş ve hasta adına rezerve edilmiştir.
Konseyimizde görüşülerek hastanın tanısı gereği iki yaşında nakil yapılmasına
karar verilmiştir. 04.07.2019 tarihinde iki yaşını dolduran olgunun nakil
öncesi değerlendirmesinde ferritin değerinin yüksek olduğu saptanmış olup
naklini olumsuz etkileyebileceği için aileye demir atıcı ilaçlarını düzenli
kullanması için bilgi ve eğitim verilmiştir.”
‘UYGUN VERİCİ ARAYIŞI SÜRÜYOR’
Ferritin değeri düşen hasta için Ankara Kemik İliği Bankası aracılığıyla 04.01.2021 tarihinde 09.02.2021 ve 16.02.2021 tarihlerden birinde nakil olması için yurt dışına tarih verildiğini aktaran Küpesiz, sarsıcı iddialara verdiği yanıta şöyle devam ediyor: “Ancak kemik iliği bankasından vericinin Kanada’ya taşındığı ve vericiye ulaşılamadığı için listeden silindiği öğrenilmiştir. Güncellenen verici tarama sonucu Amerika’daki yeni bir verici tespit edilmiş ve ondan ilerlenmiştir. 30.04.2021’de tam uyumlu gelen verici sonucuna göre 01.06.2021 ve 08.06.2021 nakil tarihleri için yeniden form gönderilmiş ancak ilgili vericinin Temmuz 2021’e kadar uygun olmadığı, sonrasında da tamamen liste dışı olduğu bilgisi gelmiştir.
Tarama tekrar güncellenmiş olup listede
yer alan Singapur Doku Bankası’nda doku grubu 10/10 uyumlu, Amerika ve Brezilya
doku bankalarında doku grubu 6/6 uyumlu vericiler tespit edilmiştir. Singapur
ve Amerika’daki vericilerin listeden silindiği, Brezilya’daki vericilerin
testlerinin çalışılabilmesi için SGK tarafından ödenmesi gereken test
ücretlerinin eksik ödendiği bilgisi kemik iliği bankasından tarafımıza
iletilmiş olup sonradan bu vericilerle ilgili sorunun giderildiği
öğrenilmiştir. Verici örneklerinin 30.09.2021 ve 04.10.201 tarihlerinde ilgili
Ankara Kemik İliği Bankası’nın laboratuvarına teslim edildiği bilgisi
alınmıştır. Çalışmaları devam eden vericilerden uygun olanı ile kök hücre nakli
yapılması planlanmaktadır.”
Özgür Cem Boynueğri